55 1R azur
19
Zn any t akż e j ako fo rma t DTS ( 3/2 ) lu b DTS 5.1 u moż liw ia o dt worz en ie
maksymalnie sześciu (5.1) kanałów z odpowiednio zakodowanego materiału D TS,
w któr ym występuje 5 kanałów głównych (lewy przedni, prawy pr zedni, środk owy,
przestrzenny lewy , pr zestrzenn y prawy) oraz kanał efektów niskiej częstotliwości
(LFE) dla subwoof era. Do dekodowania formatu DTS wymagana jest płyta DVD z
ma teri ał em DTS or az cy frow e p ołą cz eni e z u rzą dze nia z ewnę tr zne go do
amplitunera 55 1R.
Znany także jako DD (3/3) lub DD 6.1. Jest to rozszerzenie formatu Dolby Digital.
Poz a c yfro wo ko dowa nymi sz eśc iom a ( 5.1) k ana łam i, DD E X u dos tęp nia
dodatkowy , szósty kanał (przestrzenny tylny , co pozwala na uzyskanie siedmiu
kanałów — 6.1), k odowany matrycowo jak dźwięk przestrzenny tylny , aby uzyskać
większą głębię i solidniejszą lokalizację źródeł dźwięku za słuchaczem. DD EX
wymaga płyt kodow anych w formacie DD EX. Format DD EX jest wstecznie
kompatybiln y z dekodowaniem DD 5.1. Jeśli format DD EX jest dekodowan y jako
normalny format DD, sygnał dźwięku przestrzennego tylnego będzie występował
za rów no w ka nal e l ewym t ylny m p rz est rze nny m, ja k i pr awy m t ylny m
pr zes trz enny m (t worz ąc p ozo rny ka nał ś rodkow y z t yłu ). M oże by ć ta kże
dekodow any jako format 7 . 1 poprzez wysłanie zdekodowanego sygnału dźwięku
pr zes tr zen neg o t yln ego do g ło śni ków k ana łu lew ego i p rawe go ty lne go
przestrzennego (tw orząc dw a monofoniczne pr zestrzenne kanały tylne).
Znany także jak o DTS (3/3) Matrix. Jest to rozszerzenie formatu DTS. P oza cyfrow o
kodow anymi sześcioma (5. 1) kanałami, D TS ES udostępnia dodatk owy, szósty
kanał (przestrzenny tylny , co pozwala na uzyskanie siedmiu kanałów — 6.1),
kodow any matr yco wo jak dźwięk przestrzenny tylny , aby uzyskać większą głębię i
solidniejszą lokalizację źródeł dźwięku za słuchaczem. DTS ES wymaga płyty w
formacie DTS ES. Format DTS ES jest wstecznie kompatybilny z dekodowaniem
DTS 5. 1. Jeśli format D TS ES jest dekodo wany jako normalny f ormat DTS, sygnał
dźwięku przestrzennego tylnego będzie występował zarówno w kanale lewym
tylnym przestrzennym, jak i prawym tylnym przestrzennym (tworząc pozorny kanał
środk owy z tyłu). Może być także dekodowany jako format 7 .1 poprzez wysłanie
zdekodow anego sygnału dźwięku przestrzennego tylnego do głośników k anału
lew ego i pr aweg o t yln eg o p rz est rze nn ego (t wor ząc d wa mon ofon icz ne
przestrzenne kanały tylne).
Następne rozszerzenie formatu DTS, znane także jak o DTS (3/3) Discrete lub D TS
ES Discret e 6. 1. DTS ES Discrete udostępnia dodatkowy k anał (przestrzenny tyln y),
aby u zys kać wi ęk szą gł ębi ę i so lid ni ejs zą lo kal iza cję ź ród eł dź wi ęku za
słuchaczem. W tym przypadku jednak dodatkow e dane są zawarte w strumieniu,
dlatego wszystkie kanały są k odowane cyfr owo. Kanał przestrzenny tylny jest lepiej
oddzielony od innych kanałów, niż byłoby to możliwe w pr zypadk u formatów
kodow anych matr ycow o. W przypadku f ormatu D TS-ES Discrete wymagana jest
płyta z zak odowan ym materiałem D TS-ES Discret e.
Format D TS ES Discrete jest wst ecznie zgodny z f ormatem DTS 5.1 i DTS ES Matrix
6. 1. Jeśli f ormat D TS ES Discrete jest dekodow any jako normalny f ormat D TS,
sygnał dźwięku przestr zennego tylnego będzie występował zarówno w kanale
lewym tylnym przestrzenn ym, jak i prawym tylnym przestrzennym (tw orząc pozorny
kanał środkowy z tyłu). Jeśli format DTS ES Discret e jest dekodowan y jako DTS ES
Matrix, kanał tylny przestrzenny będzie dekodowan y oddzielnie (tj. jako 6.1) przy
użyciu jednak obróbki matrycowej, co zapewnia identyczną separację kanałów , jak
w przypadku płyty z materiałem D TS ES Matrix (czyli z jak ością niższą od formatu
DTS EX Discrete).
Może być także dekodowan y jak o format 7 .1 poprzez wysłanie zdekodowanego
sygnału dźwięku przestrzennego tylnego do głośników kanału lewego i prawego
tylnego przestr zennego (tworząc dwa monofoniczne pr zestrzenne kanały tylne).
Format zastępujący or yginaln y f ormat ProLogic. W f ormacie Pr o Logic II 5 kanałów
(lewy przedni, prawy przedni, środko wy, przestrzenny le wy , przestrzenny prawy) jest
kodow anych jako miks stereof oniczny w wyniku analogowej obróbki matr y cowej.
Materi ał Dolby P r o Lo gic II mo że być odtwa rzany na n ormalnym s przęcie
stereof onicznym (jak o dźwięk stereofoniczny) lub dekodow any jak o 5-k anałowy
dźwięk przestr zenn y.
Format Dolby Pro Logic II jest zgodny z wcześniejszym, 4-kanałowym systemem
Dolby Pro Logic (le wy , środkowy , prawy i monofoniczn y dźwięk przestrzenny), który
był od pow ied nik iem for mat u D olby Su rrou nd, uż ywa nym p ows zec hni e d o
kodow ania mat eriału na taśmach wideo, audy cji t elewizyjnych i wcześniejszy ch
filmów.
Uwaga: Format Pro Logic nie zawiera kanału efektów niskiej częstotliwości (LFE)
dla subwoofera. Amplituner 551R może utworzyć sygnał wyjściowy subwoofera
(w celu uzyskania formatu 5.1) dzięki funkcji zarządzania tonami niskimi. Więcej
info rmacj i m ożna z naleź ć w roz dzial e „ Konfigu racja me nu T one /Sub/ LFE
(T ony/subwoofer/efekty niskiej częstotliwości)” w tym podręczniku.
POLSKI
Amplituner 55 1R obsługuje kilka tr ybów odsłuchu muzyki i kina domowego.
Dźwięk odtwarzany przez amplituner 55 1R zależy od podawanego do niego
sygnału wejściow ego, wybranej konfiguracji głośników oraz wy branego tr ybu
dekodow ania. Poniżej pr zedsta wiono opis formatów dźwięku przestrzennego,
które są obsługiwane przez amplituner 55 1R. Można się z nimi zaznajomić przed
zapoznaniem się ze sposobem obsługi urządzenia.
Bezstratny f ormat dźwięku firm y Dolby , opracowan y głównie celem zastoso wania w
wysokiej pojemności płytach Blu-ray i odtwarzaczach Blu-ray . Dzięki zastosowaniu
bezstratnego w 100% k odowania format Dolb y T rue HD zapewnia teorety cznie taki
sam dźwięk, jak ten wyprodukow any w studiu. W poprzednich formatach, jak np.
Dolby Digital 5.1 lub EX, stosow ano kodo wanie stratne, w któr ym dane —
teoretycznie mniej słyszalne — były usuwane w procesie kodowania. Podyktowane
to było zmniejszeniem ilości miejsca, wymaganego na płycie do zapisania dan ych
dźwiękowy ch. Jest to nowy f ormat, któr y obsługuje maksymalnie osiem (zwykle w
formacie 7 .1) pełnozakresowych kanałów dźwiękowy ch, z próbkowaniem 2 4-
bitowym, częstotliwością próbkow ania 96 kHz lub dwóch kanałów z częst otliwością
próbkow ania 24/1 92 kHz, zapisywanych na płytach Blu-ray . Format ten nie jest
wstecznie zgodny z wcześniejszymi formatami. Dźwięk w tym formacie może być
przes yłany j ako str umień danych (bit stream) do a mplitunera 551R w celu
dekodow ania wewnętrznego (zalecane). Można go też poddać dekodow aniu
wewnętrznemu w niektór ych odtwarzacza ch Blu-ray, a następnie wys łać do
amplitunera 55 1R jako wielok anałowy sy gnał PCM. W obu przypadkach wymagane
jest połączenie HDMI z amplitunerem 55 1R oraz odpowiedni odtwarzacz Blu-ray ,
gdyż format Dolby T rue HD można pr zesłać tylko złączem HDMI.
Schemat k odowania oparty na kodek u Dolby Digital ulepszono pod względem
sprawności k odowania i jakości dźwięk u. Format Dolby Digital Plus obsługuje
osiem (7 .1) w pełni cyfrowych kanałów w porównaniu z format em Dolby Digital 5. 1
(lub 6.1 w jego odmianie EX, w której szósty kanał jest k odowan y matr y cowo).
Stru mienie danych form atu Dolby Di gital Pl us nie s ą ws tecznie z godne z
dotyc hczas u żywanymi d ekodera mi Dolby Di gital i w ymagaj ą zasto sowania
specjalnego amplitunera AV , zaprojekt owanego do ich dekodowania (jak np. model
55 1R) oraz złączy HDMI, gdyż f ormat Dolb y Digital Plus można przesłać tylk o
złączem HDMI. Wymagane jest jednak, aby każdy odtwarzacz Blu-ray z funkcją
dekodow ania Dolby Digital Plus udostępniał funkcję konwersji formatu Dolby
Digital Plus na strumień Dolby Digital 5.1 w celu odtwarzania go w dotychczas
używany ch systemach Dolby Digital. Amplituner 55 1R jest w pełni zgodny z
format em Dolby Digital Plus.
Nowy bezstratny K ODEK dźwiękowy firm y D TS — D TS-HD Master A udio — jest
zgodny z wcześniejszymi wersjami i jest przesyłan y jako rozszerzenie normalnego
strumienia dany ch D TS. Przesyłany jest drugi wewnętrzny strumień, któr y zawiera
dane różnicowe między or yginaln ym dźwiękiem, wyproduk owan ym w studiu, oraz
strumieniem DTS z kompresją stratną oraz dwa dodatkowe kanały. Urządzenia
obsługujące format DTS-HD Master Audio (takie jak model 55 1R) wykorzystują te
dane różnico we do odtworzenia stratnej wersji oryginalny ch danych w f ormacie 7 .1.
Urządzenia, które nie obsługują rozszerzenia Master Audio, dekodują oryginalny
strumień 5.1 DTS i ignorują rozszerzenie Mast er Audio, zapewniając w ten sposób
wsteczną zgodność.
DTS-HD High Resolution Audio
Jest to rozszerzenie or yginalnego formatu DTS, znane także jako D TS-HR. Format
DTS-HD High Resolution Audio obsługuje osiem (7 . 1) w pełni cyfrowych kanałów w
porównaniu z f ormatem DTS 5. 1 (lub format em 6. 1 w odmianach D TS ES Matrix
lub DTS ES Discrete). Podobnie jak w przypadku formatu DTS-HD Master Audio,
przesyłany jest drugi wewnętrzny strumień, który zawiera dane różnicowe między
oryginalnym dźwiękiem, wyproduko wanym w studiu, oraz strumieniem DTS z
kompr esją s tratn ą oraz d wa doda tkowe kan ały. W t ym prz ypadku jedn ak
dodatkowy strumień powstaje w wyniku kompresji stratnej. Praktycznie patrząc,
jes t to 8 -kanał owa (7 .1) wer sja for matu DTS , k tórą m ożna d ekodować w
urządzeniach (jak n p. model 55 1R) obsługujących f ormat DTS-HD High Resolution
Audio. Urządzenia, które nie obsługują rozszerzenia High Resolution, dek odują
oryginalny strumień 5.1 D TS i ignorują rozszerzenie High Resolution, zape wniając
w ten sposób wsteczną zgodność.
Znany także jak o format DD (3/2) lub DD 5. 1 umożliwia odtworzenie maksymalnie
sześciu (5.1) kanałów z odpowiednio zakodow anego materiału Dolb y Digital, w
którym występuje 5 kanałów głównych (lewy przedni, pra wy przedni, środko wy ,
przestrzenny lewy , pr zestrzenn y prawy) oraz kanał efektów niskiej częstotliwości
(LFE) dla subw oofera. Do dekodowania formatu Dolby Digital wymagana jest płyta
DVD z ma ter iał em Do lby D igi ta l o raz c yf rowe po łąc zen ie z u rzą dze nia
zewnętrznego (jak np. odtwarzacz DVD) do am plitunera 551R.
Uwaga: Formaty Dolby Digital i DTS mogą być czasem zakodo wane z mniejszą niż
maksymalna liczbą kanałów . Dotyczy to np. formatu Dolby Digital (2/0), który
zawiera kodowany cyfrowy sygnał stereofoniczn y z tylk o dwoma kanałami (inne
kanały są nieaktywne).
T r yby dźwięku przestrzennego