80
• Jeżeli przy urządzeniu chłodniczym lub powiązanych z nim
częściach ma zostać przeprowadzona jakakolwiek praca
pożarowo niebezpieczna, należy mieć pod ręką odpowied-
ni sprzęt gaśniczy. W pobliżu miejsca wykonywania pracy
musi znajdować się gaśnica proszkowa lub śniegowa.
•
Przed dostaniem się do wnętrza urządzenia lub rozpoczę-
ciem prac pożarowo niebezpiecznych należy upewnić się,
że pomieszczenie jest otwarte lub że jest odpowiednio wen-
tylowane. W trakcie wykonywania pracy należy kontynu-
ować wentylację. Wentylacja powinna bezpiecznie rozpro-
szyć uwolniony czynnik chłodniczy i najlepiej wydalić go na
zewnątrz do atmosfery.
Kontrole urządzeń chłodniczych
W przypadku wymiany części elektrycznych muszą one być zgod-
ne z przeznaczeniem i właściwą specyfikacją. Przez cały czas na-
leży przestrzegać wskazówek producenta dotyczących konserwa-
cji i obsługi technicznej. W razie wątpliwości należy skontaktować
się z działem technicznym producenta.
W instalacjach zawierających łatwopalne czynniki chłodnicze nale-
ży sprawdzić, czy:
• Wielkość zładu (ilość czynnika chłodniczego w układzie za-
mkniętym) zgadza się z wielkością pomieszczenia, w którym
zainstalowane są części zawierające czynnik chłodniczy;
• Urządzenia wentylacyjne i wyloty działają prawidłowo i nie są
zatkane;
• Jeśli wykorzystywany jest pośredni obwód chłodniczy, obwód
wtórny należy sprawdzić pod kątem obecności czynnika
chłodniczego;
• Oznaczenia na urządzeniu są nadal widoczne i czytelne.
Nieczytelne oznaczenia i znaki należy poprawić;
• Rura lub elementy chłodnicze są umieszczone w miejscu, w
którym jest mało prawdopodobne ich narażenie na działanie
jakiejkolwiek substancji, która może powodować korozję ele-
mentów zawierających czynnik chłodniczy, chyba że elementy
te są wykonane z materiałów, które są z natury odporne na
korozję lub są odpowiednio zabezpieczone przed korozją.
Kontrole urządzeń elektrycznych
Naprawa i konserwacja części elektrycznych powinna obejmować
wstępne kontrole bezpieczeństwa i procedury kontroli części.
Jeżeli występuje usterka, która mogłaby zagrozić bezpieczeństwu,
wówczas do obwodu nie należy podłączać zasilania elektryczne-
go, dopóki usterka nie zostanie w sposób satysfakcjonujący usu-
nięta. Jeżeli usterki nie można natychmiast naprawić, ale koniecz-
ne jest kontynuowanie pracy, należy zastosować odpowiednie roz-
wiązanie tymczasowe. Sytuację taką należy zgłosić właścicielowi
sprzętu, żeby wszystkie strony zostały zawiadomione.
Wstępne kontrole bezpieczeństwa obejmują:
• sprawdzenie rozładowania kondensatorów: należy to zrobić w
bezpieczny sposób, żeby uniknąć iskrzenia;
• sprawdzenie, czy podczas napełniania, odzyskiwania czynni-
ka chłodniczego lub czyszczenia obiegu nie są odsłonięte
żadne elementy elektryczne pod napięciem i przewody;
• sprawdzenie ciągłości uziemienia.
Naprawa uszczelnionych elementów
Podczas napraw uszczelnionych elementów i przed usunięciem
uszczelnionych pokryw itp. należy odłączyć od naprawianego
sprzętu wszystkie źródła zasilania elektrycznego. Jeżeli podczas
prac technicznych jest absolutnie konieczne doprowadzenie do
urządzenia zasilania elektrycznego, wówczas w najbardziej krytycz-
nym punkcie należy umieścić stale działający wykrywacz nieszczel-
ności, który będzie ostrzegał o potencjalnie niebezpiecznej sytuacji.
Szczególną uwagę należy zwrócić na następujące kwestie, żeby
podczas prac przy podzespołach elektrycznych nie wprowadzić
zmian obudowy w sposób wpływający na poziom ochrony.
Chodzi tutaj o uszkodzenie kabli, nadmierną liczbę połączeń, zaci-
ski wykonane niezgodnie z oryginalną specyfikacją, uszkodzenie
uszczelek, nieprawidłowe dopasowanie dławików itd.
•
Należy upewnić się, że aparatura jest zamontowana bezpiecznie.
• Należy upewnić się, czy stan uszczelek lub materiałów
uszczelniających nie uległ pogorszeniu do tego stopnia, że nie
zapobiegają już one wnikaniu łatwopalnych atmosfer. Części
zamienne powinny być zgodne ze specyfikacjami producenta.
UWAGA:
Zastosowanie uszczelniacza silikonowego może pogor-
szyć skuteczność niektórych rodzajów przyrządów do wy-
krywania nieszczelności. Samoistnie bezpieczne elemen-
ty nie muszą być izolowane przed rozpoczęciem pracy.
Okablowanie
Należy sprawdzić, czy okablowanie nie będzie podlegać zużyciu,
korozji, nadmiernemu naciskom, drganiom, działaniu ostrych kra-
wędzi ani innym niekorzystnym wpływom środowiska. Kontrola po-
winna również uwzględniać skutki starzenia się lub ciągłych drgań
pochodzących z takich źródeł jak sprężarki lub wentylatory.
Metody wykrywania wycieków
Następujące metody wykrywania nieszczelności uznaje się za do-
puszczalne dla wszystkich obiegów chłodniczych.
Do wykrywania wycieków czynnika chłodniczego można użyć
elektronicznych detektorów nieszczelności, ale w przypadku ła-
twopalnych czynników chłodniczych czułość może być niewystar-
czająca lub może być konieczna ponowna kalibracja.
(Urządzenia wykrywające powinny być kalibrowane w strefie wol-
nej od czynnika chłodniczego.)
Należy upewnić się, że detektor nie jest potencjalnym źródłem za-
płonu i jest odpowiedni do używanego czynnika chłodniczego.
Urządzenia do wykrywania nieszczelności należy ustawić na dol-
ną granicę palności (LFL) czynnika chłodniczego i skalibrować do
zastosowanego czynnika chłodniczego oraz potwierdzić odpo-
wiedni procent gazu (maksymalnie 25%).
Płyny do wykrywania nieszczelności nadają się do stosowania z
większością czynników chłodniczych, ale należy unikać stosowania
detergentów zawierających chlor, ponieważ chlor może reagować z
czynnikiem chłodniczym i powodować korozję rur miedzianych.
W przypadku podejrzenia wycieku wszystkie otwarte płomienie
należy usunąć/ zgasić.
W przypadku stwierdzenia w obiegu chłodniczym nieszczelności,
która wymaga lutowania, z obiegu należy odzyskać lub odizolować
cały czynnik chłodniczy (za pomocą zaworów odcinających) w
części obiegu znajdującej się z dala od wycieku. Następnie, w
przypadku urządzeń zawierających łatwopalne czynniki chłodni-
cze, obieg należy przedmuchać azotem beztlenowym (OFN) za-
równo przed lutowaniem, jak i podczas lutowania.
Usuwanie czynnika chłodniczego
W razie konieczności otwarcia obiegu chłodniczego w celu doko-
nania naprawy lub w jakimkolwiek innym celu należy stosować
konwencjonalne procedury. Ważne jest jednak przestrzeganie za-
sad najlepszej praktyki, ponieważ w grę wchodzi łatwopalność.
Należy postępować według następującej procedury:
• usunąć czynnik chłodniczy;
• przedmuchać obieg gazem obojętnym;
• wypuścić gaz obojętny;
• przedmuchać obieg ponownie gazem obojętnym;
• otworzyć obieg przez cięcie lub lutowanie.
Czynnik chłodniczy należy odzyskać do odpowiednich butli odzy-
skowych.
W urządzeniach zawierających łatwopalne czynniki chłodnicze obieg
należy „przepłukać” azotem beztlenowym, żeby urządzenie było bez-
pieczne. Proces ten może wymagać powtórzenia kilka razy.
Do tego celu nie należy używać sprężonego powietrza ani tlenu.
W urządzeniach zawierających łatwopalne czynniki chłodnicze
próżnia w obiegu zastępowana jest azotem beztlenowym.
Napełnianie należy kontynuować aż do osiągnięcia ciśnienia robo-
czego, następnie odpowietrzyć obieg do atmosfery, a na końcu
ponownie doprowadzić do próżni.
Proces ten należy powtarzać aż do całkowitego usunięcia czynni-
ka chłodniczego z obiegu.
Po ostatnim napełnieniu azotem beztlenowym, obieg należy odpo-
wietrzyć do ciśnienia atmosferycznego, w celu umożliwienia pracy.
Proces ten należy powtarzać aż do całkowitego usunięcia czynni-
ka chłodniczego z obiegu. Powyższa operacja jest absolutnie nie-
zbędna, jeśli rury mają być lutowane.
Należy upewnić się, że wylot pompy próżniowej nie znajduje się w
pobliżu źródeł zapłonu i że jest dostępna wentylacja.
Procedury napełniania czynnikiem chłodniczym
Oprócz konwencjonalnych procedur napełniania należy przestrze-
gać następujących zaleceń.
– Należy upewnić się, że podczas użytkowania urządzeń do na-
pełniania nie dojdzie do zanieczyszczenia różnych czynników
chłodniczych. Węże lub przewody powinny być jak najkrótsze,
żeby zminimalizować ilość zawartego w nich czynnika.
– Butle należy utrzymywać w pozycji pionowej.
– Należy upewnić się, że obieg chłodniczy jest uziemiony przed
rozpoczęciem napełniania go czynnikiem chłodniczym.
– Oznakować obieg po zakończeniu napełniania (jeśli jeszcze nie
jest oznakowany).
– Należy zachować szczególną ostrożność, żeby nie przepełnić
obiegu chłodniczego.
Przed ponownym napełnieniem obiegu należy przeprowadzić pró-
bę ciśnieniową za pomocą odpowiedniego gazu przepłukującego.
Szczelność obiegu należy sprawdzić po zakończeniu napełniania,
ale przed pierwszym uruchomieniem.
Przed opuszczeniem terenu należy przeprowadzić ponowną próbę
szczelności.
Wycofanie urządzenia z eksploatacji
Przed przeprowadzeniem poniższej procedury ważne jest pełne
zaznajomienie się technika z urządzeniem i wszystkimi szczegóła-
mi. W bezpiecznym odzyskiwaniu wszystkich czynników chłodni-
POLSKI
