TERMINOLOGIE 5
NEDERLANDS
Terminologie
Gezien het feit dat DVD-spelers veel kenmerken
en technologie met CD-spelers gemeen hebben,
zijn veel van de termen en functies die in een
DVD-speler worden gebruikt, gelijk aan wat u
kent van CD-spelers en –wisselaars, of zelfs
oudere video formaten zoals laserdisc. Wanneer
dit echter uw eerste DVD-product is, dan kunnen
sommige termen die gebruikt worden bij het
omschrijven van de eigenschappen van een DVD-
speler, nieuw voor u zijn. Hieronder daarom
enige toelichting over DVD die u helpt te genie-
ten van alle eigenschappen van het DVD-format
en de DVD.
Met de komst van DVD is de opslagcapaciteit van
discs drastisch toegenomen. Op een DVD Video
disc wordt de meeste ruimte ingenomen door
MPEG 2 video en meerkanaals filmgeluid in
Dolby Digital en/of DTS. Deze informatie is
gecomprimeerd. Maar in DVD Audio wordt de
meeste capaciteit gebruikt voor muziek en zon-
der compressie. Op die manier blijft de
oorspronkelijke studiokwaliteit behouden, in
PCM tot 24 bits bij 192 kHz.
Het 24-bit systeem van DVD-Audio biedt een
substantiële verbetering van de detaillering door-
dat een specifiek signaal in de muziek nu wordt
beschreven met een 24-bit lang ‘woord’ van
enen en nullen wat 16.777.216 mogelijke combi-
naties oplevert, waar de simpele 16-bit CD-tech-
niek slechts 65.536 combinaties kent. De 192
kHz sampling frequentie maakt ook snelle veran-
deringen in de muziek mogelijk, wat resulteert in
meer dynamiek en tevens een grotere band-
breedte tot 96 kHz mogelijk maakt. Hoewel dat
ver buiten het gehoor van de mens valt, beïn-
vloedt het de natuurlijkheid van de weergave
wel.
Beeldverhouding: geeft de breedte/hoogte
verhouding van het beeld aan. Een traditioneel
TV-beeld kent een breedte/hoogte verhouding
van vier staat tot 3, kortweg 4:3. Bij nieuwere
brede beeldbuizen is die beeldverhouding 16:9,
waardoor zij meer op een bioscoopscherm lijken.
Het programmamateriaal op een DVD kan wor-
den opgenomen in beide formaten en daarnaast
kunt u de DVD zodanig configureren dat deze in
één van de twee formaten afspeelt, afhankelijk
van de op een disc vastgelegde eigenschappen.
Titel: bij een DVD wordt een titel gedefinieerd
als een hele film of programma. Het aantal
hoofdstukken binnen een titel is afhankelijk van
hoeveel de producer er in wil opnemen. De
meeste discs bevatten slechts één titel, maar dat
kunnen er meer zijn, bijvoorbeeld voor een
‘Double Feature’ presentatie.
Hoofdstuk: DVD programma’s zijn verdeeld in
hoofdstukken en titels. Daarbij vormen de hoofd-
stukken de onderverdeling van een titel op een
disc en zijn te vergelijken met de nummers op
een audio-CD.
RGB Video: een andere vorm van het video-
signaal waarmee een groot aantal bijeffecten van
het traditionele composiet videosignaal worden
vermeden, door het signaal in de drie basis-
kleuren, rood, groen en blauw (RGB) te splitsen.
Met een RGB verbinding (via SCART) heeft u een
hogere resolutie en worden elementaire beeld-
fouten, zoals moiré patronen in gestreepte
objecten, vermeden. Uiteraard kunt u dit alleen
gebruiken wanneer ook uw beeldscherm over
een RGB compatibele SCART aansluiting
beschikt.
Progressive Scan: de DVD biedt progressive
scan video uitgangen voor gebruik met hoge
resolutie televisies en projectoren. Voordat DVD
verscheen, kon geen enkel medium video
opslaan of uitzenden met volledige resolutie. Om
de bandbreedte te beperken wordt analoge com-
pressie toegepast (interlacing): eerst worden de
oneven lijnen van het beeld geschreven, daarna
de even lijnen. Dat betekent dat steeds slechts
een half beeld wordt geschreven, maar door de
snelheid voegen de hersenen van de kijker dat
mooi samen. Deze techniek is acceptabel zolang
het beeld niet te groot is en er niet teveel bewe-
ging in het beeld zit. Grote beelden en snelle
bewegingen laten de beperkingen van dit sys-
teem zien. Dankzij de immense opslagcapaciteit
van DVD worden de beelden nu compleet
(progressief) opgeslagen waarbij de lijnen van elk
beeld (even en oneven) tegelijkertijd verschijnen.
De meeste TV’s kunnen echter geen progressief
signaal verwerken en daarom geven alle DVD-
spelers een interlaced signaal af om compatibel
te zijn. De Harman Kardon DVD behoort tot de
enkele DVD-spelers die een echte progressive
scan video uitgang (NTSC en PAL) bezitten voor
gebruik met daarvoor geschikte TV’s, projectoren
en alle plasma, LCD en DLP displays via de com-
ponent video uitgang. Het resultaat is een 40%
hogere lichtopbrengst dan een conventionele TV
en een uitzonderlijk gedetailleerd beeld, naast
een vrijwel volstrekte afwezigheid van zichtbare
lijnen en resten van bewegingen. Uiteraard zijn
ook de gebruikelijke Y/Pr/Pb component video,
SCART, S-Video en composiet video uitgangen
aanwezig voor gebruik met conventionele televi-
sies en projectoren.
Meerdere Cameraposities: DVD’s hebben de
mogelijkheid om dezelfde scène in een program-
ma vanuit verschillende cameraposities te bekij-
ken. Wanneer een disc is gecodeerd met deze
‘multiple angle’ informatie, dan kunt u met één
druk op ANGLE tussen deze verschillende posities
te schakelen. Momenteel maken maar weinig
producers van deze mogelijkheid gebruik en
wanneer dat het geval is, zijn deze scènes
meestal van korte duur. Producers brengen
meestal een icoon of logo in beeld om aan te
geven dat er meerdere cameraposities
beschikbaar zijn.
Reading: een aanwijzing die verschijnt zodra
een disc is geladen en de lade is gesloten, om
aan te geven dat de speler de inhoudsinformatie
van de disc leest en vaststelt of het om een CD
dan wel een DVD gaat, het soort programma,
talen, beeldverhoudingen, ondertiteling, aantal
nummers/titels, enzovoort. Dit duurt een paar
seconden en is volstrekt normaal.
Resume: de STOP-toets op de DVD werkt
anders dan u gewend bent bij CD’s of CD-spe-
lers. Wanneer u op een gewone CD-speler op
STOP drukt, dan stopt de speler. Drukt u bij een
CD-speler weer op START, dan begint de disc
opnieuw. Bij de DVD heeft u echter twee opties
bij het afspelen van DVD’s. Drukt u 1x op STOP
dan stopt het afspelen, maar de positie wordt
onthouden. U kunt de speler uitschakelen en
zodra u de volgende keer weer op PLAY drukt,
zal de speler verdergaan vanaf het punt waar de
vorige keer werd gestopt. Dit noemen we
‘resume’ (vervolgen) en is handig wanneer u een
film aan het kijken bent en om een of andere
reden moet stoppen, maar later weer wilt verder-
gaan waar u gebleven was. Drukt u 2x op STOP,
dan wordt het apparaat op de gebruikelijke wijze
gestopt en zal de speler de volgende keer weer
bij het begin beginnen.
Terminologie
