448852
9
Zoom out
Zoom in
Previous page
1/26
Next page
Gebruikershandleiding
www.gazelle.nl
2
3
Noteer uw frame-
nummer op deze pagina
en plak de sticker die op
het veiligheidsslot zit op
de aangegeven plaats
hieronder. Wanneer er
geen slot op uw ets zit
(zoals bij raceetsen of
MTB s), noteer dan alleen
het framenummer.
Eerste Servicebeurt
servicebeurt na 1 jaar
Afstellen remmen: Voorrem O O
Achterrem O O
Controle verlichting: Dynamo O O
Lichtleidingen O O
Koplamp O O
Achterlicht O O
Banden / wielen: Voorband O O
Achterband O O
Voorasmoeren O O
Achterasmoeren O O
Spaakspanning, eventueel richten O O
van wiel wanneer er een slag in zit
Kettingspanning O O
Versnellingssysteem: Afstelling versnellingsverstellers O O
Eventueel afstelling O O
derailleur / versnellingsnaaf
Zadel O O
Getekend voor akkoord: ............................................. ............................................
Plaats: ............................................. ............................................
Datum: ............................................. ............................................
Eigenaar
Naam: ..................................................................................
Adres: ..................................................................................
Postcode: ............. Woonplaats: .............................................
Fietsmodel: ...........................................................................
Remsysteem: .........................................................................
Slotnummer: ....................... Sleutelnummer: .........................
Framenummer: ......................................................................
Chipslot sticker met chipnummer:
Aankoopdatum: ......................
Leverancier: ..........................................................................
Handtekening leverancier: Handtekening eigenaar:
..................................... ........................................
Wat te doen bij diefstal?
Wanneer uw fiets gestolen is dient u aangifte te doen bij de politie.
Neem dan dit boekje mee. De politie zal uw frame- en chipnummer
op de aangifte noteren en uw gestolen fiets in de landelijke
databank voor gestolen fietsen opnemen. Dankzij deze databank
kan de politie, wanneer uw fiets wordt terug gevonden, er voor
zorgen dat hij snel weer bij u wordt terug bezorgd.
Het is van belang dat u uw fiets binnen 3 maanden en binnen 1 jaar na ingebruikname bij uw
Gazelle-dealer aanbiedt voor een servicebeurt. Deze beurt omvat de volgende handeling /
controles:
Alle Gazelle-fietsen hebben een uniek framenummer. Alle modellen die voorzien zijn van een
veiligheidsslot hebben ook nog een uniek chipnummer. Gazelle heeft uw fiets, op basis van deze
twee nummers in een nationale databank geregistreerd.
Bewaar zorgvuldig!
Zet uw ets altijd goed
op slot, als het kan ook
aan de “vaste wereld”.
Gebruik hierbij een
ART goedgekeurd
slot en laat uw ets
verzekeren.
4
5
Inhoud
INLEIDING ......................................................................................... 6-7
COMFORTABEL FIETSEN Het zadel ........................................................................... 8
Het stuur
.......................................................................... 10
Vering
.............................................................................. 12
Handvatten
...................................................................... 13
Fietsstandaard
................................................................. 13
Op stap
............................................................................ 13
HET GEBRUIK VAN DE FIETS Verlichting ....................................................................... 14
Remsystemen
.................................................................. 18
Naafversnellingen
........................................................... 20
Derailleurs
....................................................................... 21
Banden en wielen
.............................................................22
De ketting
........................................................................ 23
Trapas, cranks en pedalen
.............................................. 23
ONDERHOUD EN CONTROLE Onderhoud van het frame .............................................. 24
Technisch onderhoud
..................................................... 25
Afstellen van derailleurs
................................................. 30
Aanbevolen aanhaalmomenten
..................................... 33
Controle en onderhoud banden
..................................... 33
KLEINE REPARATIES Banden plakken ............................................................... 34
Voorwiel uitnemen
.......................................................... 35
Achterwiel uitnemen
...................................................... 36
Reparatie verlichting
...................................................... 37
Reparatie achterlicht
....................................................... 38
Reparatie dynamo
........................................................... 38
Ketting spannen
.............................................................. 40
Ketting vervangen
.......................................................... 41
Pedalen vervangen
......................................................... 41
EN WAT U VERDER MOET WETEN... Veilig fietsen ....................................................................42
Diefstalpreventie
............................................................. 43
Enkele belangrijke adressen
........................................... 45
Garantiebewijs
.................................................................46
Algemeen
........................................................................ 47
Tenslotte
.......................................................................... 47
OVERZICHT BENAMING ONDERDELEN ......................................................................................... 48
6
7
Inleiding
Gefeliciteerd met uw nieuwe Gazelle-fiets! Daarmee heeft
u zich verzekerd van duizenden kilometers ontspannen en
onbezorgd fietsplezier. Al sinds de eerste fiets die Gazelle in
1892 produceerde, staan uw comfort en veiligheid voorop.
Gazelle heeft als eerste fietsmerk in Nederland het ISO 9001-2000
certificaat voor haar kwaliteitssysteem ontvangen.
U kunt er zeker van zijn dat uw fiets met de grootst mogelijke
zorgvuldigheid is ontworpen en geproduceerd. Daarbij is
uitsluitend gebruik gemaakt van hoogwaardige en duurzame
materialen. Gazelle biedt u dan ook een langdurige garantie.
Achterin dit boekje vindt u het garantiebewijs.
Om optimaal van uw nieuwe fiets te kunnen blijven genieten,
is het aan te bevelen haar goed te onderhouden en regelmatig
te laten controleren door uw Gazelle-dealer. In dit boekje leest
u hoe u dat het beste kunt doen, en hoe u eventuele kleine
reparaties zelf kunt verrichten. Ook vindt u alle informatie die u
nodig heeft om uw fiets exact op uw maat af te stellen.
Wij raden u dan ook aan deze gebruikershandleiding goed door
te lezen en zorgvuldig te bewaren. Uw Gazelle-dealer is altijd
bereid u met raad en daad bij te staan.
Wij wensen u veel fietsplezier!
Koninklijke Gazelle N.V.
Postbus 1
6950 AA Dieren
www.gazelle.nl
2
H
A
B
3
8
9
Bij de aflevering heeft de Gazelle-dealer uw fiets precies goed voor
u afgesteld. Maar soms is het prettig om een beetje van zithouding
te veranderen. Bijvoorbeeld om tijdens een lange tocht spierpijn te
voorkomen. Gazelle-fietsen zijn zo ontworpen dat u dat gemakkelijk kunt
doen. In dit hoofdstuk leest u precies hoe u optimaal profiteert van het
comfort dat Gazelle u biedt.
Het zadel
Het zadel is een belangrijk onderdeel van uw fiets en er zijn natuurlijk
verschillende soorten. Voor een racefiets is het zadel hard en smal, het zadel
van een comfortabele fiets is breder en zachter. Op veel modellen zijn Gel
zadels gemonteerd. Deze zadels kunnen vervormen en verdelen de druk
van het zitvlak gelijkmatig over het zadel. Gel zadels mogen niet te lang in
de felle zon staan want dan kan de vulling te warm worden.
Hoogteverstelling zadels
U kunt de ideale hoogte van uw zadel het beste testen door plaats te nemen
op de fiets. De tenen van uw ene voet moeten de grond kunnen raken
en met de hak van uw andere voet rust u op het pedaal dat in de laagste
stand staat. Uw been is dan bijna helemaal gestrekt, maar voelt nog wel
ontspannen aan. Als u met uw beide voeten de grond kunt raken, staat het
zadel te laag. Als u het zadel in hoogte wilt verstellen, hoeft u alleen bout
(A) of de inbusbout aan de kant waar de ketting loopt los te draaien. U kunt
het zadel dan naar wens verzetten. Daarna draait u de bout weer stevig aan
(afb. 1).
Let u er daarbij wel op dat de veiligheidsaanduiding MIN of STOP niet zichtbaar is.
Normaal zadel
Door middel van bout (B) kunt u het zadel naar voren of naar achteren
verstellen en de hoek van het zadel instellen. Het comfort wordt niet
alleen bepaald door de hoogte van het zadel, maar ook door
de afstelling (afb. 1).
Seat Switch en Gel zadel
Bij modellen met een Seat Switch zadelhoek-versteller kunt u het zadel
zonder gereedschap verstellen. U hoeft alleen maar de hendel (H) onder het
zadel naar beneden te duwen en de ideale positie te bepalen. Vervolgens
duwt u de hendel (H) weer omhoog. Als de hendel moeilijk te bedienen is,
kunt u moer (M) wat losser draaien. Draait u de moer te los, dan zal het zadel
kantelen. Als u bout (B) losdraait, kunt u het zadel naar voren of achteren
verstellen (afb. 2).
Gazelle Comfort Post en Gazelle Comfort Seat
Bij de Comfort Post zadelpen (afb. 2) is het mogelijk om de zadelhoek
zonder gereedschap te verstellen. Door de veiligheidspal (A) in te
drukken kunt u de hendel (H) naar beneden halen. Hierdoor is het
mogelijk de ideale zadelhoek in te stellen door het zadel naar boven
of beneden te bewegen. Het zadel kunt u naar voor en achteren
verschuiven door inbusbout (B) los te draaien. Nadat het zadel juist staat
inbusbout (B) weer met 1 Nm aandraaien.
Bij de Comfort Seat zadelpen (afb. 3) kunt u het zadel naar voren en/of
achteren verstellen door hendel (A) naar beneden te halen. Het zadel zet
u vervolgens op de juiste positie vast door de hendel weer naar boven te
halen.
Comfort Seat inserts
Inserts (afb. 4) bepalen de demping van het zadel. Standaard wordt het
zadel zonder insert geleverd. Weegt u tussen de 80 en 100 kg, dan wordt
aangeraden om de groene insert toe te passen. Weegt u tussen 100
en 130 kg dan kiest u het best een blauwe insert. Ook als u lichter bent
dan b.v. 80 kg en een stugger zadel wilt, kan een insert uitkomst bieden
(b.v. voor langere ritten). De inserts plaatst u, door de drie boutjes los te
draaien en het zadeldek af te nemen. Voeg de insert toe en plaats het
zadeldek terug. De boutjes kunnen nu weer aangedraaid worden. Bij
demontage van het zadel moet de stopper aan de onderzijde van het
zadel verwijderd worden. De bouten aan weerszijden van de zadelpen
mogen niet versteld worden, omdat deze belangrijke onderdelen op
hun plaats houden. Ze zorgen niet voor klemming van de zadelpen.
Alle inserts zijn te verkrijgen via O&A van Gazelle.
De ideale zithouding
De ideale stand van het zadel is voor iedereen verschillend. Het is vaak
even zoeken voordat de perfecte stand gevonden is. Het is bovendien
afhankelijk van de fietstocht die u maakt. Rijdt u een lange, sportieve rit,
dan kunt u de punt van het zadel het beste wat naar beneden richten.
Als u een korte fietstocht maakt, dan is het vaak prettiger om rechtop
te zitten en het zadel een beetje omhoog te richten.
Waarschuwing: het verstellen van het zadel mag nooit tijdens het fietsen
gebeuren!
Comfortabel fietsen
4
1
B
C
A
A
10 11
6
B
S
8
Comfortabel fietsen
Bent u in het bezit van een Gazelle-ets met een traploos verstelbare
Shuttle QR, Shuttle QR Comfort of Switch-stuurpen, dan heeft u zelfs
geen gereedschap nodig om het stuur in te stellen. U hoeft dan namelijk
alleen maar de hendel (H) (bij de Switch en Shuttle QR Comfort eerst
veiligheidsschuif (C) terug trekken) omhoog te halen, en het stuur in de
gewenste hoogte te kantelen (afb. 9). Het stuur zit vast op het moment
dat u de hendel weer naar beneden duwt (afb. 10). Wilt u de stuurpen zelf
in hoogte veranderen, gebruik dan een 6 mm inbussleutel (10A) om de
bout los te draaien (afb. 10A). Deze bout wordt zichtbaar als u de hendel
omhoog haalt.
Na langdurig gebruik kan het gebeuren dat het stuur een beetje los
komt te zitten. Bezoek in dat geval uw Gazelle-dealer. Die beschikt over
de kennis en het gereedschap om dit probleem direct te verhelpen.
Mocht u onverhoopt ten val komen, en daarbij het stuur verbuigen of
beschadigen, dan moet het stuur worden vervangen. Het terugbuigen
van het stuur kan ertoe leiden dat het breekt. Diepe krassen in aluminium
sturen geven risico op stuurbreuk. Het stuur moet dan worden
vervangen.
Op diverse MTB, X-Road en Racing modellen wordt een Ahead System
stuurvoorbouw toegepast. Bij Ahead System balhoofdstellen is de
stuurvoorbouw rechtstreeks op de bin nen balhoofdbuis (dit is de buis
die aan de voorvork vast zit) gemonteerd. Voor het verdraaien van de
voorbouw dienen de bouten (A) losgezet te worden. Door bout (B,
aandraaimomenten staan op de pen vermeld) los te draaien kan de hoek
van de voorbouw, en daarmee de hoogte van het stuur worden ingesteld
(afb. 12). Zet daarna de bout weer stevig vast. Sturen niet verstellen tijdens
het rijden. Controleer voor het rijden of alles goed vast zit.
De stuurblokkering,
De stuurblokkering (afb. 11) van de Gazelle Bloom en MPB, is te
activeren d.m.v. de zwarte ring linksom (tegen de klok in) te verdraaien.
Op de aluminium ring geven pijlen en en open- en dicht slotje de
draairichting aan. Een rode band wordt zichtbaar, die laat zien dat het
stuur geblokkeerd is. Als er toch weggereden wordt met geblokkeerd
stuur, is het nog mogelijk het stuur te verdraaien (om ongelukken te
voorkomen). Om de bestuurder te attenderen dat hij het stuurslot nog
vast heeft staan, is er een ratelend geluid hoorbaar. Het stuurslot kan
gedeblokkeerd worden door de zwarte ring rechtsom te draaien (met de
klok mee), waarna er weer normaal gestuurd kan worden.
Het stuur
Behalve de stand van het zadel, beïnvloedt ook de hoogte van
het stuur uw rijcomfort. Die bepaalt namelijk de druk op uw
handen, en de houding van uw rug.
Gazelle-etsen zijn uitgerust met verschillende soorten sturen.
Uiteraard kunt u deze allemaal naar wens in hoogte verstellen.
Heeft u een vast stuur, draai dan de bout (A) een paar slagen los.
Vervolgens geeft u met een rubberen hamer een paar klapjes
op de bout. U kunt het stuur nu op de door u gewenste hoogte
plaatsen door een draaiende heen en weer beweging. Zet daarna
de bout weer stevig vast (afb. 5).
Als u het stuur in hoogte verstelt, let er dan op dat de
veiligheidsaanduiding MAX op de stuurpen niet zichtbaar is. In
dat geval staat het stuur te hoog.
Een aantal Gazelle-modellen heeft een stuurpen waarbij u,
door middel van een klembout (B), de stand van het stuur kunt
aanpassen (afb. 6).
Sommige van onze Gazelle-modellen zijn voorzien van een
traploos verstelbare Shuttle-stuurpen. Met bout (A) kunt u
de positie van de voorbouw verstellen en met bout (B) de
stuurbocht (afb. 7).
Om de hoogte van dit stuur te verstellen moet u het dopje van de
pen lichten. Vervolgens kunt u de voorbouw zo verdraaien dat er
nog een bout zichtbaar wordt. Deze kunt u losdraaien met een
lange inbussleutel 6 mm (S), waarna u de hoogte van het stuur
naar believen kunt aanpassen. Zet daarna de bout weer stevig
vast (afb. 8).
C
H
C
H
9
10
S
10 A
B
A
12
A
5
A
B
7
11
12
13
Vering
Voor optimaal comfort zijn bepaalde modellen voorzien van
vering. De juiste afstelling van het veersysteem is afhankelijk van
het gewicht van de berijder en het terrein waarop u etst.
Verende zadelpen
Gazelle heeft bij veel modellen een veersysteem in de zadelpen
geplaatst. In hoofdstuk “Onderhoud en controle”, op pagina 26,
staat aangegeven hoe u de veerspanning van de verende
zadelpen kunt instellen.
Let op: Als u hard remt, zorgt de voorvering voor een voor- en
neerwaarste beweging die met name in bochten gevaar kan
opleveren. Dit eect wordt verminderd door zowel de voor- als de
achterrem te gebruiken. Rem dus nooit alleen met de voorrem!
Verende voorvork
De verende voorvorken van Gazelle zijn in te delen in twee
categorieën. Het eerste type werkt door middel van mechanische
veren met elastomeren, het andere type op luchtdruk.
Voorvorken op luchtdruk
Deze voorvorken zijn instelbaar door het verhogen of verlagen
van de luchtdruk. De gewenste druk is afhankelijk van het
gewicht van de berijder en de gewenste veerwerking. De
luchtdruk kan met het bijgeleverde pompje worden aangepast.
De verende voorvork met elastomeren veert niet op lucht, maar
door middel van mechanische veren met elastomeren. Dat is een
celvormig, kunststof veerelement. Deze vering laat zich instellen
door de draaiknoppen boven op de voorvork (A in afb. 13).
Let u er op dat de veren aan beide kanten dezelfde spanning
hebben. Meer informatie hierover vindt u in het hoofdstuk
“Onderhoud en controle, op pagina 26.
Sommige modellen met verende voorvork hebben naast de
instelbare veerspanning de mogelijkheid om de gehele vering
tijdelijk uit te schakelen, de “Lock-out” functie (B). Dit wordt
aanbevolen om energieverlies tijdens een beklimming tegen te
gaan (afb. 14).
Achtervering op luchtdruk en elastomeer
De veerdruk van veerelementen op luchtdruk kan met behulp
van het bijgeleverde pompje worden ingesteld (afb. 15).
Handvatten
De ergomisch vormgegeven handvatten zorgen ervoor dat
uw handen tijdens het etsen zo min mogelijk belast worden.
Door temperatuurverschillen, de inwerking van zonlicht of door
intensief gebruik kunnen de handvatten na verloop van tijd los
gaan zitten. In dat geval zijn ze aan vervanging toe. Uw Gazelle-
dealer zal daar graag voor zorgen.
Verstelbare handvatten
Om te voorkomen dat handvatten los gaan zitten heeft Gazelle
handvatten ontwikkeld die met een boutje vastgezet kunnen
worden. Wanneer u het prettig vindt uw handvatten iets over
de stuurbocht te verdraaien dient u deze bout eerst iets los
te zetten. Na het instellen in de gewenste positie dient u het
handvat weer vast te zetten. Draai het boutje niet te vast aan,
max. 5 Nm aandraaimoment (afb. 16). Door de inbussleutel met
de korte kant vast te houden geeft u de juiste kracht (afb. 17).
Fietsstandaard
Omdat u niet overal etsenrekken tegenkomt, zijn bijna alle
Gazelle-etsen voorzien van een degelijke, stabiele PowerClick
standaard. Deze is met schroef (A) eenvoudig in lengte
verstelbaar en zorgt er voor dat uw ets in alle gevallen staat als
een huis. U hoeft uw Gazelle bijvoorbeeld dus nooit tegen een
muurtje te plaatsen. Dat voorkomt beschadigingen (afb. 18).
Op stap
Uw ets is nu op de juiste manier afgesteld. Controleer voor
het rijden of alles goed vast zit. U kunt nu opstappen en van
uw nieuwe Gazelle gaan genieten. Wilt u meer weten over
de technische kant van uw ets dan kunt u in de volgende
hoofdstukken alles lezen over de verschillende onderdelen,
onderhoud, controle en kleine reparaties.
Comfortabel etsen
13
14
15
16
17
18
B
A
ONJUIST
JUIST
A
14
15
Verlichting
Om als etser veilig aan het verkeer deel te kunnen nemen, is het
van het grootste belang dat u door andere weggebruikers wordt
opgemerkt. De verlichting van uw ets is dan ook een van onze
belangrijkste aandachtspunten. In dit hoofdstuk leest u alles over de
werking van de verschillende types verlichting die u op uw nieuwe
Gazelle aan kunt treen.
Dynamo
Het achterlicht van uw Gazelle werkt op batterijen. De energie
die nodig is voor de koplamp wordt meestal door een dynamo
opgewekt. Er zijn dynamos die worden aangedreven via een rol
op de band en dynamo’s die zijn ingebouwd in de naaf. In het
hoofdstuk “Kleine reparaties, op pagina 38, leest u precies hoe u
eventuele problemen met uw dynamo eenvoudig kunt verhelpen.
Koplampen
Veel modellen Gazelle-etsen zijn voorzien van een koplamp met
ingebouwde reector. Dit heeft als voordeel dat u bij stilstand,
bijvoorbeeld voor een verkeerslicht, toch goed zichtbaar bent voor
tegemoetkomend verkeer. Op sommige modellen worden Gazelle
Twin Eye Led batterijkoplampen met één of meer LED’s (Light
Emitting Diode) toegepast. LED’s hebben een vrijwel onbeperkte
levensduur.
Gazelle Twin Eye Led-koplamp
De Gazelle LED batterij koplamp heeft een schakelaar met drie
standen (afb. 19):
AUTO: In deze stand schakelt de koplamp automatisch aan wanneer
het donker wordt en de ets in beweging komt. Wanneer u stil
staat en de ets niet beweegt, blijft de koplamp nog 30 seconden
doorbranden (standlicht functie).
ON: Hiermee kunt u de koplamp altijd laten branden. Dit kan van
belang zijn bij bijvoorbeeld mistig weer waarbij een brandende
koplamp gewenst is terwijl er nog teveel licht is om de automaat in
te laten schakelen.
OFF: Hiermee schakelt u de koplamp altijd geheel uit. Handig
wanneer u uw ets op een drager aan de auto vervoert: in die
omstandigheden is het niet gewenst dat de lamp gaat branden.
Ook prettig om de standlichtfunctie snel te stoppen.
Het gebruik van de ets
De uitstraalhoek van de Gazelle LED batterij koplamp is verstelbaar.
Door bout (A) iets los te draaien kunt u de lamp gemakkelijk richten.
Vervolgens de bout weer goed vast draaien (afb. 20). De batterijen
vervangt u door de achterzijde van de lamp los te schroeven,
de boutjes te verwijderen en het kapje naar boven te schuiven.
Vervolgens kunt u de batterijen verwisselen (afb. 21 en 22).
Gazelle Power Vision koplamp
Als uw Gazelle is voorzien van een Power Vision koplamp met
halogeenlampje en u wilt deze koplamp verstellen, dan moet u
eerst het voorste deel losdraaien. Doet u dat niet, dan is het gevaar
aanwezig dat de aansluiting van de lamp afbreekt. Het losdraaien en
weer vastzetten doet u door middel van een muntstuk (A in afb. 23).
De Gazelle Power Eye koplamp is er in 2 uitvoeringen.
Een batterij uitvoering en een dynamo uitvoering. Deze koplamp
heeft 3 standen (afb. 24).
Gazelle Power Eye koplamp, batterij versie:
ON: Het licht brand continue op full power.
AUTO: Het licht schakelt zich vanzelf aan als de ets beweegt en als
het donker is. De lamp schakelt zichzelf tussen Eco en Full power
afhankelijk van het omgevingslicht. D.w.z. als u in de bebouwde
kom rijdt en u passeert een lichtbundel (bv. lantaarn) schakelt de
lamp langzaam (in circa 3 sec=Soft down) naar Eco en houdt dit
10 sec. vast. Komt er binnen die tijd geen nieuwe lichtprikkel, dan
schakelt de lamp (in circa 3 sec.=Soft start) weer over naar Full Power
etc. Als men de ets parkeert blijft deze nog 20 sec. branden (safe
stop).
OFF: De lamp wordt permanent uitgeschakeld.
Het vervangen van de batterijen doet u eenvoudig na het
verwijderen van het zwarte kapje en het losdraaien van beide
boutjes (afb. 25).
Gazelle Power Eye koplamp, dynamo versie:
ON: Het licht brandt.
AUTO: Het licht schakelt zichzelf aan als u begint te etsen én het
donker is.
OFF: De lamp wordt permanent uitgeschakeld.
Safe stop functie: Het licht blijft enkele minuten nabranden nadat u
gestopt bent. Dit werkt zowel in on als auto stand.
19
20
21
22
23
24
25
26
AUTO
O
F
F
O
N
A
1
2
A
Aan de onderkant van de koplamp zit een
“scroll wheel” waarmee u de lichtbundel
kunt stellen (dichterbij/verder af (afb. 26).
16
17
Automatische lampen in combinatie met naafdynamo
Steeds meer Gazelle-etsen zijn uitgerust met automatisch
werkende koplampen die worden gevoed door naafdynamos.
Die gaan automatisch branden als het donker wordt. Hiertoe is in
de koplamp een lichtsensor opgenomen. De sensor kan via een
afdekkapje (S) wel of niet worden afgedekt (afb. 27). Is de sensor
niet afgedekt dan gaat de koplamp branden op het moment dat
het donker wordt. Als u de sensor wel met het kapje afdekt, dan
zal het licht altijd branden op het moment dat u rijdt. Dat kan
bijvoorbeeld wenselijk zijn als het mist of sneeuwt.
Achterlichten
De nieuwe generatie Gazelle-achterlichten is ontworpen om
lang te blijven branden. LED-lampjes gebruiken zeer weinig
energie en hebben een vrijwel onbeperkte levensduur. Met
de achterlichten op batterijen behoren problemen met de
bedrading denitief tot het verleden.
Gazelle-etsen worden afgeleverd met diverse soorten
achterlichten. Het Gazelle Clear Vision achterlicht heeft een
draaischakelaar (S) met drie standen (afb. 28):
AUTO: In deze stand schakelt het achterlicht automatisch
aan wanneer het donker wordt en de ets in beweging komt.
Wanneer u stil staat, en de ets niet beweegt, blijft het achterlicht
nog 1 minuut doorbranden (standlicht functie).
ON: Hiermee kunt u het achterlicht altijd laten branden. Dit
kan van belang zijn bij bijvoorbeeld mistig weer waarbij een
brandend achterlicht gewenst is, terwijl er nog teveel licht is om
de automaat in te schakelen.
OFF: Hiermee schakelt u het achterlicht altijd geheel uit. Handig
wanneer u uw ets op een drager aan de auto vervoert: in die
omstandigheden is het inschakelen van de lamp niet gewenst.
Ook prettig om de standlichtfunctie bij stallen snel te stoppen.
Als de batterijen van het Clear Vision achterlicht nog tien uur
te gaan hebben, gaat de indicator knipperen (B). U kunt de
batterijen nu tijdig vervangen (C in afb. 29). In de praktijk zullen
de batterijen gemiddeld hooguit eenmaal per jaar vervangen
moeten worden.
Het gebruik van de ets
De etsen waar het Gazelle/Spanninga LED XB achterlicht op
zit hebben geen automaat. Dit type achterlicht kunt u aan- en
uitzetten door de schakelaar (S) op het achterlicht in te drukken
(afb. 30).
Sommige aangesoldeerde achterlichten schakelen automatisch
aan en uit. Indien gewenst kunt u deze automatische werking
uitschakelen door op de drukschakelaar (S) te drukken (afb. 31).
Drukt u nogmaals, dan functioneert de lamp weer automatisch.
De Spanninga Ultra-B achterlichten kunt u aan- en uitzetten door
op de drukschakelaar (S) te drukken. De batterijen in deze typen
verlichting moeten per 1 à 2 jaar worden vervangen. Hiertoe
dient bij alle types schroef (B) losgedraaid te worden (afb. 32).
In het hoofdstuk “Kleine reparaties” op pagina 38, leest u hoe de
batterijen vervangen moeten worden.
Het Busch & Müller achterlicht (afb. 33) heeft een automatische
aan en uit stand. Met de stand (S) schakelt u de automatische
stand in. Het licht gaat nu in het donker bij beweging aan.
1: Hiermee zet u het achterlicht permanent aan.
0: Hiermee zet u het licht uit.
Vervangen batterijen: u drukt aan onderzijde van het achterlicht
het zwarte kunststof naar beneden en haalt het gehele achter-
licht naar voren.
Met het knopje (B) kunt u het achterlicht aan- en uitzetten.
Wanneer de batterijen verwisseld moeten worden kunt u het
achterlicht losmaken van de achterplaat door aan de zijkant (S)
het achterlicht los te klikken (afb. 34).
27
28
29
30
31
32
33
34
S
S
C
B
S
S
S
B
S
B
S
18
19
Remsystemen
Goed werkende remmen zijn van levensbelang. In dit hoofdstuk
besteden we daarom aandacht aan alle types remmen. U leest
onder andere hoe u eventuele problemen herkent en uit de
wereld helpt.
Terugtraprem
Als u merkt dat de kracht van uw terugtraprem afneemt,
raadpleeg dan uw Gazelle-dealer. Het onderhoud en de
eventuele reparatie van dit remsysteem is specialistisch werk, dat
alleen door de vakman goed kan worden uitgevoerd.
Velgremmen
Als u een ets heeft met velgremmen, en u merkt dat het
remvermogen afneemt, dan kan het zijn dat uw remblokjes
versleten zijn. Deze blokjes zijn over het algemeen voorzien van
groeven. Die geven een goede indicatie van de mate van slijtage.
Zijn de blokjes tot op de bodem van de groeven afgesleten, dan
moeten ze worden vervangen. Zorgt u er dan wel voor dat u het
juiste type remblok monteert.
Het is ook belangrijk dat er niet teveel ruimte zit tussen de
remblokjes en de velg. Ga hierbij uit van een ideale afstand van
1 millimeter. Als de afstand groter is, dan kan deze verkleind
worden door middel van de jnafstelling. Die zit op de
remhendel of op de rem zelf.
Velgremmen kunnen zorgen voor slijtage aan de velgen. Dat
eect wordt versneld door bijvoorbeeld zand of straatvuil. Laat
uw Gazelle-dealer regelmatig vaststellen of uw velgen nog
stabiel zijn of aan vervanging toe zijn.
Velgremmen van het type V-brake hebben een zeer krachtige
werking. Houdt u daar rekening mee. Rem dan ook nooit alleen
met de voorrem. Gebruik altijd voor- en achterrem samen!
Wel is dit remtype voorzien van een power modulator.
Die voorkomt dat de rem direct krachtig aangrijpt, dit systeem
zorgt dus voor een kleine vertraging voordat de rem maximale
kracht geeft (afb. 35).
Trommelremmen
Trommelremmen slijten ook na verloop van tijd. Dat merkt u
doordat de remhendels bijna het stuur kunnen raken. Meestal
volstaat het met het nastellen van de remmen.
Heeft u een trommelrem die met kabels wordt bediend, draai
dan moer (S) zover aan dat de remvoering de mantel van de
trommel net raakt. Til de ets vervolgens op en draai het wiel
rond. Als het wiel zonder haperingen rond blijft draaien, dan
heeft u de rem goed afgesteld. Is dat niet het geval, dan zal het
wiel abrupt stoppen. In dat geval moet u moer (S) weer een of
meerdere slagen terug draaien. Knijp tijdens het afstellen de rem
overigens regelmatig krachtig in (afb. 36).
Als uw rem door middel van stangen wordt bediend, dan kan
dezelfde procedure worden gevolgd. U moet er dan alleen op
letten dat u eerst de voorrem afstelt, voordat u met de achterrem
begint.
De eventuele vervanging van de remschoen dient te worden
overgelaten aan de Gazelle-dealer. Alleen hij kan nagaan welk
type remschoen er moet worden gebruikt.
Rollerbrakes
De rollerbrake van Shimano is eveneens een soort trommelrem.
De juiste afstelling bereikt u door de stelnippels (S in afb. 37) bij
de naaf- en bij de remgreep aan het stuur te verdraaien.
Schijfremmen
Gazelle-etsen kunnen uitgerust zijn met hydraulische
schijfremmen. In het hoofdstuk “Onderhoud en controle”, op
pagina 27, leest u hoe deze remmen afgesteld worden.
Remblokjes dienen te worden vervangen als ze tot een halve
millimeter zijn afgesleten.
Het gebruik van de ets
35
36
37
Velgremmen hebben
bij vochtig weer een
langere remweg: houdt
hier rekening mee!
S
S
20
21
I-brake
U kunt deze rem instellen op 2 standen. Op 100 kg, hiermee
bereikt u een wat mindere remwerking. Op 125 kg, hiermee
bereikt u de maximale remwerking. De I-brake heeft een inrij-
periode nodig om de maximale remkracht te bereiken. Als het
gewicht van berijder, bagage en ets samen boven de 125 kilo
komt, vermindert de remwerking.
Remmen afstellen: u kunt de rem afstellen door stelbout (A in
afb. 38) omhoog te draaien, daarna deze borgen met borgmoer.
De remvoering is versleten wanneer de remhevel voorbij het
markerings-streepje “limit” gaat. U dient dan contact met
uw Gazelle-dealer op te nemen om ervoor te zorgen dat de
remvoering vervangen wordt.
Naafversnellingen
Gazelle-etsen kunnen voorzien zijn van een Sturmey-Archer,
een Sram Spectro of een Shimano Nexus versnellingsnaaf. En in
deze merken valt weer een onderverdeling te maken in 3, 4, 5, 7
of 8 versnellingsnaven.
Sturmey-Archer versnellingsnaven
De versnellingsnaven van dit type hebben 3 versnellingen en
worden bediend met een draaigrip. De werking daarvan spreekt
voor zich en behoeft dus geen verdere uitleg.
Spectro versnellingsnaven
Spectro 3, 5 en 7 versnellingsnaven worden bediend met een
draaigrip. De werking spreekt voor zich.
Shimano versnellingsnaven
De Shimano 3, 4, 7 en 8 versnellingsnaven worden bediend met
een draaigrip. De werking spreekt voor zich.
De versnellingsnaven zijn bij aevering vanzelfsprekend goed
afgesteld. Maar mocht dat na verloop van tijd nodig zijn, dan
kunt u dat zelf opnieuw doen. In het hoofdstuk “Onderhoud en
controle, op pagina 27 t/m 29, staat hoe u versnellingsnaven
kunt bijstellen. Zorg ervoor dat u bij het schakelen de druk op de
pedalen vermindert of even stopt met trappen.
Derailleurs
De sportievere modellen van Gazelle hebben derailleur-
versnellingen. De versteller die de voorderailleur bedient zit altijd
links en de versteller van de achterderailleur rechts.
Ook zijn de hedendaagse derailleurs altijd van het indextype. Dat
betekent dat als u de versteller éénmaal indrukt, of de positie
verzet, de voor- of achterderailleur altijd één tandwiel voor- of
achteruit schakelt.
De bediening van de voorderailleur
Op de indicator geeft 3 het zwaarste en 1 het lichtste verzet aan
(afb. 39).
De bediening van de achterderailleur
Op de indicator geeft het hoogste getal de zwaarste
overbrenging aan en het laagste getal de lichtste (afb. 40).
Bij gecombineerde rem/schakel hendels van Race moet
voor het opschakelen van één tandkrans de remhendel naar
binnen worden gedrukt (D). Voor het terugschakelen wordt de
binnenhandel (B) naar binnen gedrukt (afb. 41 en 42).
Als de derailleur niet goed schakelt, dan kan deze worden
bijgesteld. In het hoofdstuk Onderhoud en controle, op pagina
30, kunt u alles lezen over afstelling.
Bij het schakelen op een derailleurets moet u tijdens het
schakelen doortrappen. Wel is het gewenst de pedaaldruk tijdens
het schakelen te beperken.
Het gebruik van de ets
38
39
40
41
42
A
B
D
B
D
8 1
3
1
22
23
Comfortabel etsen
43
44
45
Banden en wielen
Banden
Als u uw banden met de duimen nog maar een klein beetje in
kunt drukken, dan zit er voldoende lucht in. Als u een etspomp
met een drukmeter heeft dan kunt op de zijkant van de band
de aanbevolen luchtdruk aezen. Het is aan te raden de
bandenspanning regelmatig te controleren. Te zachte banden
brengen namelijk aanzienlijke nadelen met zich mee. Allereerst
slijten ze veel sneller en raken eerder lek. Daarnaast etst het
gewoon een stuk lichter en prettiger met harde banden. Harde
banden hebben veel minder rolweerstand dan zachte banden!
Ventielen
In de Gazelle-etsen komen twee soorten ventielen voor. Het
“Dunlop” ventiel (afb. 43) en het raceventiel (afb. 44). Dunlop
ventielen kunnen worden opgepompt met een normale
etspomp. Voor het oppompen van raceventielen is echter een
speciale pomp nodig. Ook kan een gewone pomp gebruikt
worden in combinatie met een verloopnippel (afb. 45). Bij
het raceventiel moet voor het oppompen eerst het stofkapje
worden verwijderd. Tenslotte moet het moertje (W) los worden
gedraaid. Voor u gaat pompen is het gewenst even het ventiel
in te drukken om mogelijk aanwezig vuil er uit te blazen. Na het
oppompen het moertje en stofkapje weer aandraaien.
Een lekke band is misschien wel de grootste ergernis van etsers.
Maar gelukkig hoeft het plakken van een band u niet veel tijd te
kosten. In het hoofdstuk “Kleine reparaties, op pagina 34, staat
precies beschreven welke stappen u moet volgen om weer snel op
weg te kunnen. Als het gat in uw band te groot is om nog te kun-
nen herstellen, dan is het noodzakelijk om de band te vervangen.
U moet dan het wiel verwijderen. Ook daarover instrueren we u
in het hoofdstuk “Kleine reparaties, op pagina 35 en 36.
Wielen
Als er een slag in uw wiel zit raden wij u aan om zo snel mogelijk
de Gazelle-dealer in te schakelen. De reparatie van een wiel is
namelijk specialistisch werk. Hetzelfde geldt voor het repareren
van een gebroken spaak. Als er een spaak gebroken is kan het
wiel vervormen waardoor de kans groot is dat er nog meer
spaken zullen breken.
Let erop dat bij nat weer de
pedalen glad kunnen zijn!
Sommige etsen zijn uitgevoerd met een speciale wielset herkenbaar
aan een afwijkend spakenpatroon. Ga bij spaakbreuk of bij een slag in het
wiel snel naar de Gazelle-dealer.
Wielnaven
De naaf is het hart van het wiel. Als er speling in het wiel zit, of als de
wielen zwaar lopen, dan is dat vrijwel altijd het gevolg van een probleem
met de wielnaven. Bezoek in dat geval direct uw Gazelle-dealer, alleen die
is in staat dat snel en deskundig te verhelpen.
De ketting
Om comfortabel te kunnen etsen is het van groot belang dat de ketting
de goede spanning heeft. Staat de ketting te strak dan kost het u extra
kracht om de ets in beweging te zetten. Bovendien loopt u het risico dat
de wiellagers, de kettingwielen of de trapaslagers worden beschadigd.
Staat de ketting te slap, dan bestaat de kans dat hij van de tandwielen
loopt. Laat de kettingspanning regelmatig door uw Gazelle-dealer
controleren. Alle informatie over het schoonhouden van de ketting
vindt u in het hoofdstuk “Onderhoud en controle”, op pagina 32. Als het
nodig is om de ketting te spannen, ga dan naar het hoofdstuk “Kleine
reparaties, op pagina 40. Daar leest u precies hoe u dat moet doen.
Trapas, cranks en pedalen
De pedalen van uw ets zitten met de cranks vast aan de trapas, die ook
wel bracketas wordt genoemd. Hier heeft u eigenlijk geen omkijken naar.
Zowel de trapas als de pedalen zijn gesloten” gefabriceerd. Dat betekent
dat u ze nooit hoeft te smeren.
Toch is het goed om af en toe wat aandacht aan deze onderdelen te
besteden. Zo moeten de cranks goed vastzitten en mogen ze geen
speling vertonen. Is dat wel het geval, dan zult u tijdens het etsen een
irritant krakend geluid horen of speling voelen. Maar erger is dat een
losse crank bijvoorbeeld ook de trapas onherstelbaar kan beschadigen.
De pedaallagers mogen wel een beetje speling hebben. Dat komt omdat
de pedaalas door de kracht die erop wordt uitgeoefend na verloop van
tijd een beetje zal buigen.
Als de pedalen zelf of de cranks na een val bijvoorbeeld verbogen of
beschadigd zijn, dan zullen ze vervangen moeten worden, want als u
ze terugbuigt kan de materiaalstructuur zodanig veranderen dat het
mogelijk is dat ze op een later tijdstip spontaan zullen breken.
W
24
25
Onderhoud en controle
46
47
Onderhoud van het frame
Goed onderhoud verlengt de levensduur van uw nieuwe Gazelle-
ets. Daarom is het verstandig haar regelmatig te (laten) controleren
en goed schoon te houden. U kunt het beste een niet al te harde
borstel of kwast gebruiken. Daarmee kan het ergste vuil worden
verwijderd. Pas wel op voor krassen! Met een schone doek, of
liever nog een anellen poetslap, kunt u dan het overgebleven vuil
weghalen.
Als het nodig is om uw ets op de kop te zetten, zorg dan dat
u de bedieningselementen die op of aan het stuur zitten niet
beschadigen, en verwijder voordat u de ets schoon gaat maken
losse onderdelen zoals tassen.
Lakwerk
Elke Gazelle-ets heeft maar liefst vier lagen lak. De buitenste
laag wordt gevormd door een milieuvriendelijke, keiharde,
blanke poedercoating. Deze biedt optimale bescherming tegen
beschadigingen.
Maar ondanks het feit dat deze laag goed bestand is tegen
chemicaliën, is het raadzaam bij het schoonmaken zorgvuldig te
werk gaan. Maak bijvoorbeeld geen gebruik van zogenaamde
alkalische middelen, als ammonia of soda. Ook producten waarin
uorides, chlorides of sulfaten zijn verwerkt kunt u beter niet
gebruiken. Deze kunnen namelijk de laklaag aantasten, waardoor
deze bijvoorbeeld zijn glans verliest.
U kunt het lakwerk eigenlijk het beste schoonhouden met een
zachte doek en schoon, warm water. Eventueel kunt u daar nog een
mild werkende, vloeibare zeep of de Gazelle-etsshampoo (afb. 46)
aan toevoegen.
Als u uw frame heeft schoongemaakt, dan kunt u het beste wat
Gazelle-lakwasspray gebruiken. Deze beschermt de lak tegen water,
zout en UV-stralen. Bovendien zal uw lak als nieuw gaan glanzen.
Overigens is Gazelle-lakwasspray ook geschikt voor kunststof,
chroom, RVS en aluminium onderdelen en accessoires (afb. 47).
Een kleine beschadiging aan de lak kunt u het beste met een lakstift
camoueren. Is de beschadiging daar te groot voor, gebruik dan een
spuitbus. Die is verkrijgbaar bij uw Gazelle-dealer.
Let op: als u een ets met
velg- of schijfremmen heeft,
let er dan op dat er geen
lakwasspray op de remschijf
of velgen terecht komt.
Dit kan namelijk een nadelig
eect op het remvermogen
hebben!
Verchroomde delen
Verchroomde delen, zoals bij sommige modellen het stuur, de
naven, de cranks of de zadelpen kunt u het beste geregeld licht
invetten met zuurvrije vaseline (afb. 48). Zo wordt voorkomen dat
deze onderdelen gaan roesten.
Ongelakt aluminium
Om de ongelakte aluminiumdelen van uw ets, bijvoorbeeld het
stuur of de cranks, in goede conditie te houden raden wij u aan
deze af en toe licht in te vetten met zuurvrije vaseline. Dit vormt een
beschermend laagje tegen water, vuil en zout.
Roestvaststalen onderdelen
Veel onderdelen van uw ets, zoals de meeste bouten en moeren,
zijn gemaakt van roestvast staal. Dat is beter bestand tegen de
invloed van het weer dan bijvoorbeeld verchroomde of verzinkte
onderdelen. Als u zo nu en dan de roestvaststalen onderdelen licht
invet met zuurvrije vaseline voorkomt u dat ze op termijn gaan
roesten. Als er desondanks roestvlekjes ontstaan, dan kunt u deze
eenvoudig wegpoetsen.
Jasbeschermer reinigen
Om eventueel uw jasbeschermers schoon te maken bestaat de
mogelijkheid deze te demonteren. Dit kunt u doen door door beide
clips los te klikken (afb. 49).
Technisch onderhoud
Het is raadzaam om uw ets regelmatig door uw Gazelle-dealer te
laten controleren. Circa zes weken tot uiterlijk drie maanden na de
ingebruikname van uw ets raden wij u aan de eerste servicebeurt,
aan de hand van de servicekaart voor in dit boekje, uit te laten
voeren. Vervolgens is het gewenst de ets één keer per jaar voor
een servicebeurt bij uw Gazelle-dealer aan te bieden. Er wordt dan
bijvoorbeeld gekeken of de spanning van de spaken nog in orde
is en gecontroleerd of er speling zit in de naven, de trapas of het
balhoofd. Voelt u tijdens het etsen speling dan kunt u het beste
direct naar uw Gazelle-dealer gaan. Als u te lang met mankementen
dooretst, kunnen de problemen verergeren en uiteindelijk zorgen
voor ernstige schade. Door uw ets regelmatig af laten stellen en te
laten controleren voorkomt u hoge reparatiekosten.
Gebruik in elk geval nooit
een hogedrukreiniger!
De stoom- of waterstraal kan
namelijk doordringen tot in de
lagers of het veersysteem en
daar het noodzakelijk vet
of olie wegblazen.
48
49
26
27
Onderhoud en controle
Veerspanning van de zadelpen
Gazelle heeft bij veel modellen een veersysteem in de zadelpen
geplaatst. De veerspanning staat af fabriek ingesteld als medium.
Wilt u de veerspanning veranderen dan dient u de zadelpen uit het
frame te halen (afb. 50).
Met een inbussleutel van 6 mm (S) kunt u de veerspanning via
de onderzijde van de zadelpen veranderen (afb. 51). Met de klok
meedraaien zorgt voor een grotere veerspanning, de andere kant
op geeft een lichtere spanning. Vertoont de zadelpen zijdelingse
speling, dan kan deze door inbusbout (B) te verdraaien worden
weggenomen (afb. 52).
Zijdelingse speling bij de Seat Switch stelt u na met behulp van
stelring (C). Let er bij het nastellen op dat de pen kan blijven veren
(afb. 52).
Onderhoud veersysteem van voor- en achtervork
Zowel de voor- als de achtervering zit ingenieus in elkaar. Daarom
mag u nooit een hogedrukreiniger gebruiken. Dat kan namelijk
leiden tot lekkages in het veersysteem. U kunt de vering het beste
met een vochtige, zachte borstel schoonhouden.
Door de verende beweging kan er vuil en vocht in het mechanisme
terechtkomen, waardoor de werking verminderd. De vorkpoten
dienen dan ook regelmatig, ook onder de rubbers, gereinigd te
worden. Na het reinigen dienen ze opnieuw van teon houdende
olie voorzien te worden (afb. 53).
Onderhoud schijfremmen
De schijfrem bestaat uit 2 beweegbare remblokjes. Bij een
afnemende remkracht moet men naar de dealer. Dit kan namelijk
duiden op lucht in de leidingen. Stop direct met rijden en ga naar
uw dealer (afb. 54 en 55).
Bij oliesporen op de hendels of leidingen ga direct naar uw dealer.
Dit kan wijzen op lekkage. Controleer voor iedere rit of er sprake is
van mogelijke lekkage.
Remblokjes dienen vervangen te worden als ze tot een halve
millimeter zijn afgesleten.
Let op: Er mag geen olie, vet of lakwas op de remschijven komen!
Versnellingsnaven afstellen
Heeft uw ets een Sturmey-Archer 3 versnellingsnaaf, zet de
versteller dan in de middelste stand. Beweeg daarna de pedalen
even kort op en neer, dan weet u zeker dat de naaf ook in de
middelste stand staat.
Verwijder het achterstukje van de kettingkast (zie pagina 40/41).
Draai vervolgens moer (S) los, en verdraai de huls (H in afb. 56).
Het eindvlak van de controlestift (C) moet gelijk zijn met het
uiteinde van de as. U kunt dat zien door de opening van de asmoer
(afb. 57).
Draai vervolgens moer (S) weer vast. Door een paar maal te
schakelen, en te kijken of de afstelling weer in de uitgangspositie
terug komt, kunt u controleren of de afstelling juist is. Als
alles goed zit, kunt u het achterstukje van de kettingkast weer
terugklikken.
50
51
53
54
S
57
56
55
S
S
H
C
B
C
52
28
29
Onderhoud en controle
58
60
Voor het afstellen van de Sram Spectro T3 versnellingsnaaf dient
de schakelaar in stand 3 gezet te worden. Vervolgens de pedalen
bewegen om te controleren of de versnelling goed pakt (afb. 58).
Nu de klemhuls (H) zo ver over het trekstangetje (T) heen
schuiven, dat de versnellingskabel strak staat. Let erop dat hierbij
het schakelkettinkje niet van de geleidingsrol (R) afgetrokken
wordt (afb. 59). Ter controle: zet schakelaar in stand “1”, beweeg
daarbij de pedaalarm. Te losse afstelling: in de 1e versnelling kan
het schakelkettinkje met de hand verder uit de geleiderol worden
getrokken. Te strakke afstelling: het kost moeite de schakelaar in
stand “1” te zetten
De Sram Spectro R5 versnellingsnaven zijn zo geconstrueerd
dat u ze niet opnieuw hoeft af te stellen als het wiel versteld
of gedemonteerd is. Het enige waar u op moet letten is of het
boutje dat de schakelunit op de as vasthoudt, in de groef van
de as valt (B in afb. 60). Als het om één of andere reden wel
noodzakelijk is om de Specto versnellingsnaaf na te stellen, dient
u eerst de draaigrip in de juiste versnelling te zetten. Bij een
5 naaf is dat de derde versnelling, bij een 7 naaf is dat de vierde.
Beweeg daarna de pedalen kort op en neer, zodat u zeker weet
dat de naaf daadwerkelijk in de juiste versnelling staat. Verdraai
daarna de afstelling aan de klickbox zodanig dat de merktekens
in het venster van de klickbox zichtbaar op elkaar vallen (C in
afb. 60).
Het afstellen van de Shimano Nexus 3 versnellingsnaaf gaat als
volgt: zet de draaigrip eerst in de tweede versnelling. Beweeg
dan de pedalen kort op en neer, zodat u er zeker van bent dat de
naaf ook daadwerkelijk in de tweede versnelling staat. Controleer
vervolgens of het gele balkje op de schakelunit tussen de
twee gele strepen staan. Is dat niet het geval, draai dan aan de
stelschroef (A) aan de schakelunit of aan de versteller (afb. 61).
Bij de 4, 7 en 8 Nexus versnellingsnaven van Shimano moet u in
de vierde versnelling afstellen (afb. 62). Hier dienen twee rode
merktekens tegenover elkaar afgesteld te worden door aan moer
A te draaien (afb. 63 en 64).
59
6261
6463
B
B
C
A
A
R
T
H
C
30
31
Onderhoud en controle
kabel-
bevestiging
kabel-
bevestiging
stelschroevenstelschroeven
zitbuiszitbuis
2,4 mm
65
66
Afstellen van derailleurs
Afstellen van de laagste versnelling voorderailleur
Leg de ketting achter op het grootste, en voor op het kleinste
kettingwiel. Zorg er door middel van stelschroef (A) voor dat
de speling tussen de binnenkant van de kettinggeleider en de
ketting maximaal een halve millimeter bedraagt (afb. 65).
Afstellen van de hoogste versnelling voorderailleur
Leg de ketting achter op het kleinste, en voor op het grootste
kettingwiel. Zorg er door middel van stelschroef (B) voor dat
de speling tussen de binnenkant van de kettinggeleider en de
ketting maximaal een halve millimeter bedraagt (afb. 65).
Afstellen van de middelste versnelling voorderailleur
Leg de ketting achter op het grootste, en voor op het middelste
kettingwiel. Met de stelschroef op de versnellingsversteller
op het stuur kan de speling tussen de binnenkant van de
kettinggeleider en de ketting op een halve millimeter worden
afgesteld (afb. 65).
Het afstellen van de voorderailleur met spcm unit gaat als
als volgt: zet beide merktekens onder spcm-unit over elkaar
wanneer de versteller in stand 1 staat (afb. 66).
Afstellen van de hoogste versnelling achterderailleur
Voor het afstellen van de hoogste versnelling draait u aan de
afstelschroef (A). Zorg ervoor dat de ketting op het buitenste
tandwieltje ligt en verdraai de stelschroef zodanig dat het
geleidewieltje, vanaf de achterzijde van de ets gezien, hier recht
onder komt te staan (afb. 67).
Afstellen van de laagste versnelling achterderailleur
Voor het afstellen van de laagste versnelling draait u aan de
afstelschroef (B). Zorg ervoor dat de ketting op het binnenste
tandwieltje ligt en verdraai de stelschroef zodanig dat het
geleidewieltje, vanaf de achterzijde van de ets gezien, hier recht
onder komt te staan. Controleer nu de tweede versnelling. Loopt
de ketting aan tegen een naastliggend tandwieltje dan kan dit
nagesteld worden met kabelstelschroef (C). Bij sommige uitvoe-
ringen zitten de afstelschroeven in een andere positie op de
derailleur. Het afstellen gaat zoals hierboven beschreven (afb. 67).
Afstelling van de laagste versnelling van de achterderailleur
Shimano Nexave
Leg de ketting op het grootste kettingwiel achter. Draai de
stelschroef (A) zodanig dat het geleidingswieltje, vanaf de
achterkant van de ets gezien, recht onder het grootste
kettingwiel staat (afb. 68).
Afstelling van de hoogste versnelling van de achterderailleur
Shimano Nexave
Leg de ketting op het kleinste kettingwiel achter. Draai de stel-
schroef (B) zodanig dat het geleidingswieltje, vanaf de achterkant
van de ets gezien, recht onder het kleinste kettingwiel staat
(afb. 68).
Let op: de ketting moet zo veel mogelijk een rechte lijn volgen. Dat
betekent dat het schakelen van sommige combinaties zinloos is en
zorgen voor onnodige slijtage van ketting en kettingwielen. Als de
ketting voor op het kleinste kettingwiel ligt, voorkom dan dat die
achter op de kleinste twee kettingwielen rust. Ligt de ketting voor
op het grootste kettingwiel, voorkom dan dat die achter op de twee
grootste kettingwielen ligt. Ook de combinatie van het middelste wiel
voor en de kleinste of grootste kettingwielen achter is af te raden.
69
A+B
67
B
A
C
68
A
B
32
33
Onderhoud en controle
Schoonmaken van derailleurs en ketting
U kunt de derailleur het beste schoonmaken met Gazelle-ketting-
reiniger (afb. 70). Daarna kunt u het systeem smeren met Gazelle-
derailleurolie. Let er daarbij ook op dat de ketting goed schoon
en soepel is. Er zijn ook speciale schoonmaaksets bij de Gazelle-
dealer te koop om de derailleur eenvoudig schoon te maken.
De cassette
De cassette brengt de draaiende beweging van de ketting over
op het achterwiel. Die cassette kan bij derailleuretsen zeven,
acht of negen tandwieltjes hebben. Door opgehoopt vuil of een
slechte kettingspanning kunnen deze tandwieltjes snel slijten. Is
dat het geval, dan kan de ketting beschadigd raken, of hinderlijk
doorslaan”. Er zit in dat geval niets anders op dan de cassette te
laten vervangen.
Maar goed en regelmatig onderhoud verlengt dus de levensduur
van de cassette. Verwijder daarom regelmatig en zorgvuldig het
vuil dat zich bij de cassette ophoopt. Het ergste vuil verwijdert
u met een borstel, daarna kunt u er een speciale ketting- of
derailleurs-reinigersvloeistof op loslaten. Let er daarbij ook
op dat er geen vuil tussen de kransjes achterblijft. Dat kunt u
het beste met een kwast verwijderen. Als de cassette na de
schoonmaakbeurt goed is gedroogd, dan kunt u haar met
Gazelle-derailleurolie invetten.
De ketting schoonmaken
De ketting kunt u het beste met een kwast en Gazelle-ketting-
reiniger schoonmaken. Laat hem vervolgens goed drogen, en
breng dan Gazelle-kettingolie op de ketting aan (afb. 73). U kunt
hiervoor eventueel een kwastje gebruiken.
Wielnaven
Sommige Gazelle-modellen zijn voorzien van wielnaven met
de snelsluiting ofwel Quick release. Om te voorkomen dat de
wielen los gaan zitten moet de snelsluiting goed op spanning
zijn. Om deze aan te passen zet u de hefboom in de stand 1 (afb.
72). Draai vervolgens de moer aan de andere kant van de as met
de hand aan, totdat deze niet meer verder kan. Haal vervolgens
de hefboom over zodat deze in stand 2 (afb. 71) komt. Alleen
op deze wijze zitten de wielen goed vast. Let op dat u niet te veel
voorspanning geeft want dan kan de as van de snelspanner breken.
Aanbevolen aanhaalmomenten
De bouten en moeren op uw ets hebben elk een voorgeschreven
aanhaalmoment. De Gazelle-dealer beschikt hiervoor over speciaal
gereedschap. Indien u zelf de ets onderhoudt kunt u met een
momentsleutel de voorgeschreven aanhaalmomenten bereiken.
Zie hiervoor de onderstaande tabel.
Controle en onderhoud banden
Als u uw banden met de duimen nog maar een klein beetje in
kunt drukken, dan zit er voldoende lucht in. Het is aan te raden de
bandenspanning regelmatig te controleren. Te zachte banden
brengen namelijk aanzienlijke nadelen met zich mee. Allereerst
slijten ze veel sneller. Bovendien etst het lichter met harde ban-
den. Uw ets luistert ook beter naar de rem- en stuurbewegingen
die u maakt. Als u uw Gazelle langere tijd niet gebruikt,
bijvoorbeeld in de winter, dan kan dat nadelige eecten hebben
op uw banden. Zorg ervoor dat banden altijd op spanning blijven.
73
70
71
Voorkom in elk
geval dat er olie op de
remmen komt!
Regelmatig onderhoud
verlengt de levensduur van uw
derailleur en ketting.
Tabel met aanhaalmomenten
Stuurpenlugbout 12 - 15 Nm
Expanderbout met schuine klos 10 - 12 Nm
Moer voor zadelpenbout M8 15 - 20 Nm
Moer voor zadelpenbout M6 binnenzeskant 12 - 15 Nm
Cranks met vierkant: - staal 30 - 40 Nm
- aluminium 20 - 25 Nm
- Shimano 35 - 45 Nm
Balhoofdmoer 18 - 23 Nm
Dynamo 8 - 10 Nm
Naafasmoeren voorwielen 20 - 27 Nm
Naafasmoeren achterwielen Sturmey Archer 20 - 27 Nm
Naafasmoeren achterwielen Spectro 20 - 27 Nm
Naafasmoeren achterwielen voor
derailleursystemen 35 - 45 Nm
Naafasmoeren Spectro 7 30 - 35 Nm
Naafasmoeren Shimano 30 - 45 Nm
72
34
35
Kleine reparaties
Banden plakken
Als uw band leeg loopt, controleer dan eerst of het ventiel stuk
is. Dat doet u door de ventielopening wat te bevochtigen. Als er
blaasjes ontstaan, dan is het ventiel lek. Dat kan veroorzaakt zijn
doordat er wat vuil onder het ventiel is gekomen. Als het ventiel
na reiniging blijft lekken, dan moet het vervangen worden. Is
het ventiel in orde, maar blijft de band leeg lopen, dan zit er
helaas een lek in. Met het juiste reparatiemateriaal, zoals de
Gazelle-bandenreparatieset (afb. 74) is dat in negen stappen zo
verholpen.
Controleer de buitenband. Misschien ziet u een spijker of
bijvoorbeeld een stuk glas zitten. U weet dan waar het lek zit. Zet
uw ets op de kop. Let er daarbij op dat u het stuur en het zadel
niet beschadigt. Verwijder vervolgens het ventiel en de velgmoer.
Druk de rand van de buitenband naar het midden van de velg
(afb. 75) en druk de eerste bandenlichter tussen de buitenband
en de velg (afb. 76). Let u er daarbij op dat de binnenband niet
bekneld raakt, anders heeft u er een lek bij. Op ongeveer een
handbreedte afstand van de eerste bandenlichter plaatst u de
tweede bandenlichter tussen de buitenband en de velg. De
derde bandenlichter plaatst u wederom op een handbreedte van
de tweede. De tweede zal er in de regel tussenuit vallen. Als u die
dan weer naast de derde plaatst, kunt u de buitenband vrijmaken
van de velg.
Druk nu de ventielhouder naar buiten, en haal de binnenband
uit de buitenband (afb. 77). Breng dan het ventiel weer aan en
pomp de band op. Als er een groot gat in de band zit, dan zult
u de lucht onmiddellijk horen ontsnappen. Een klein lek kunt u
opsporen door de band in een bak water te houden (afb. 78).
Als u het lek heeft gevonden markeer dan de plek op de band
met een balpen. Daarna kunt u de band helemaal leeg laten
lopen en afdrogen. Met een stukje schuurlinnen maakt u de plek
rond het gat goed schoon. Smeer er vervolgens een niet al te
dikke laag solutie op, en laat deze enkele minuten, volgens de
gebruiksaanwijzing, drogen. Vervolgens kunt u er een plakker op
plakken. Deze moet u stevig op de band drukken (afb. 79).
Om te controleren of het lek gedicht is, kunt u de band weer
oppompen en door het water halen. Is het lek verholpen, leg dan
de band weer op de velg. Let er ook op dat het velglint goed in het
midden ligt, want dat beschermt de binnenband tegen de spaken.
Steek het ventielhouder weer door het gat, draai de ventielmoer
aan en pomp een beetje lucht in de band. Controleer nu
voorzichtig de binnenkant van de buitenband op scherpe delen
die lekkage kunnen veroorzaken. Als u langzaam aan het wiel blijft
draaien, kunt u de binnenband gemakkelijk om het wiel en in de
buitenband stoppen.
Vervolgens kunt u de buitenband vanaf het ventiel weer om de
velg leggen. Houd de ventielhouder zoveel mogelijk naar binnen
gedrukt, dat zorgt ervoor dat de binnenband mooi op zijn plaats
komt te liggen. Met kantelende polsen kunt u zodoende de hele
buitenband weer over de velg heen drukken. Dat kan overigens
behoorlijk wat kracht vergen. Maar laat u niet verleiden om het
laatste stukje met de bandenlichter te doen. De kans is groot dat
u daarbij de binnenband lek prikt, en dan kunt u weer van voor af
aan beginnen. Controleer ook of de binnenband toch niet ergens
beklemd zit tussen de velg en de buitenband. Is dat niet het geval,
draai dan de ventielmoer stevig vast, en pomp de band op. Tot
slot hoeft u alleen nog maar het stofdopje weer op het ventiel te
draaien, en u kunt weer op pad.
Voorwiel uitnemen
De meer sportieve etsen zijn vaak uitgerust met zogenaamde
uitval- of quickrelease snelsluitingen. Deze zorgt ervoor dat u op
een zeer eenvoudige wijze de wielen uit de ets kunt nemen.
Als u de hendel van de spanner overhaalt, en de voornaaf uitval-
beveiliging verwijdert, dan valt het wiel er namelijk vanzelf uit.
V-brake remmen (afb. 80) moeten geopend worden bij demontage
van voor- en achterwiel. Als u het wiel er vervolgens weer in wilt
zetten, let er dan op dat de spanknop voldoende spanning heeft.
Daarmee voorkomt u dat het wiel uit de vork los kan raken.
Meer hierover leest u in het hoofdstuk “Onderhoud en controle,
op pagina 27 en 28.
74
75
77
78
80
79
76
36
37
Kleine reparaties
Achterwiel uitnemen
Als uw ets voorzien is van zogenaamde uitvalklauwen, dan
is het demonteren van uw achterwiel in een handomdraai
geregeld. Heeft u echter een ets met kettingspanners, dan dient
u een aantal extra handelingen te verrichten. Met behulp van een
schroevendraaier verwijdert u de achterkap van de kettingkast.
Dit wordt beschreven op pagina 40.
Als uw ets is uitgerust met een SRam 3 of een Sturmey-Archer
versnellingsnaaf dan kunt u de naaf loskoppelen door de
verbinding tussen kabel en kettinkje (S) los te draaien (afb. 81).
Heeft u een 5 of 7 versnellingsnaaf van het type Sram Spectro, of
een Shimano Nexus 3 versnellingsnaaf, dan kunt u met bout (A)
de schakelunit van de naafas halen (afb. 82).
Draai nu de moeren van de wielas, de kettingspanners (K) en de
remarm (R) los. Druk dan het wiel tot het einde van de gleuf naar
voren. U kunt nu de ketting van het tandwiel halen. Als u het wiel
vervolgens weer naar achteren trekt, kunt u het uit het frame
laten zakken (afb. 83 en 84).
Als u het achterwiel weer in het frame wilt plaatsen, volg
bovenstaande instructies dan in omgekeerde volgorde. Voor het
correct afstellen van de versnellingsnaaf verwijzen wij u naar de
instructies in het hoofdstuk “Onderhoud en controle, op pagina
24 t/m 27.
Als uw ets voorzien is van een Shimano 4 , 7 of 8
versnellingsnaaf, dan werkt de demontage van het achterwiel
iets anders. U begint met het verwijderen van de achterkap van
de kettingkast. Zie hiervoor pagina 40.
Als u bij het bracket en de onderbuis de versnellingskabel los-
maakt, kunt het wiel zo‘n vijf centimeter naar achteren trekken.
Draai vervolgens de moeren van de wielas (M), de
kettingspanners (K) en de remarmbeugel los. Druk daarna het
wiel tot het einde van de gleuf naar voren, en haal de ketting van
het tandwiel. Trek het wiel dan weer naar achteren, om het uit het
frame te kunnen laten zakken (afb. 83 en 84).
Als u de borgplaat (B in afb. 85) linksom draait, kunt u de
schakelunit verwijderen. Dit dient in de eerste versnelling te
gebeuren. Maar laat daar wel de kabel aan zitten, anders bent
u de juiste afstelling kwijt. Als u het achterwiel weer terug wilt
plaatsen, volg dan bovenstaande instructies in omgekeerde
volgorde. Overigens moet u bij de plaatsing van de schakelunit
goed opletten dat de gele markeringsstippen op de naaf en de
schakelunit tegenover elkaar liggen.
Reparatie verlichting
Mocht het licht niet werken, dan zit het probleem waarschijnlijk
in de bedrading. Er kan ergens een breuk zitten. Het kan ook zijn
dat de verbindingen los zijn komen te zitten. Overigens heeft uw
Gazelle een twee-dradig systeem. Het frame fungeert dus niet als
aarde.
Van een vast punt in de koplamp loopt een zwart-witte draad
naar een vast punt aan de voorvork of de dynamo. Wanneer de
bedrading in orde is zal waarschijnlijk het lampje doorgebrand
zijn. Om het lampje te vervangen dient u eerst de koplamp te
demonteren. Draai de schroef aan de onderkant van de lamp los. U
kunt nu het lampglas met reector verwijderen (afb. 86).
Het halogeenlampje kunt u verwijderen door het linksom los te
draaien. Plaats vervolgens een nieuw halogeenlampje in de tting.
Daarna kunt u de lamptting en het lampglas weer terug plaatsen
en de schroef weer vast zetten. Mocht het licht nu nog steeds niet
branden, controleer dan de bedrading van de dynamo. Daar leest
u verderop in dit hoofdstuk meer over.
Als er storing optreedt in een koplamp met één of meer LED’s
controleer dan eerst de batterijen of de dynamovoeding via
de kabelaansluitingen. Als dat allemaal in orde is en de LED
verlichting brand nog niet, kan de storing in de elektronica zitten.
Daarvoor moet u naar de Gazelle dealer.
81
82
84
85
86
83
Pas op dat u niet met blote
handen een halogeenlampje
vastpakt. Het kan namelijk
zeer heet zijn. Ook kunnen
halogeenlampje niet tegen de
inwerking van stoen op uw
vingers. Gebruik altijd een
doekje of plastic hoesje om
nieuwe halogeenlampjes
mee vast te pakken.
A
S
K
R
B
K
M
38
39
88
89
Kleine reparaties
Reparatie achterlicht
De achterlichten van Gazelle-etsen zijn voorzien van LED
lampjes. In principe hebben die een onbeperkte levensduur.
Mocht uw licht het toch niet doen, dan zijn waarschijnlijk de
batterijen aan vernieuwing toe.
De Clear Vision en Spanninga Ultra-B achterlichten werken op
twee AA-batterijen. Als ze vervangen moeten worden opent u de
lamp met behulp van de schroef (S) (afb. 87 en 88).
Ook het achterlicht van het type LED XB, of aangesoldeerde
uitvoering LED XB, werkt op twee AA-batterijen. Om die te
vervangen draait u schroef (S) los (afb. 89).
Let er altijd op dat u de batterijen plaatst op de manier zoals
dat in het achterlicht staat aangegeven. Gebruik bovendien
uitsluitend Alkaline-batterijen. Die lekken namelijk niet waardoor
beschadiging voorkomen kan worden.
Als uw achterlicht met de nieuwe batterijen niet brandt, dan zijn
wellicht de contactpunten van de batterijen vuil geworden. Is dat
ook niet het geval, raadpleeg dan uw Gazelle-dealer.
Reparatie dynamo
Reparatie HR dynamo
Voordat u de bedrading van de HR dynamo kunt controleren of
vervangen, moet u met een kleine schroevendraaier de stekker
uit de bodem van de dynamo wippen. Trek daarbij vooral niet
aan de deksel van de stekker, want dan bestaat het risico dat
deze afbreekt. Laat ook de schroef aan de onderkant ongemoeid.
Open vervolgens de deksel van de stekker. U kunt nu zien of de
draden nog vast zitten. Mocht u deze willen verwijderen, buig ze
dan eerst terug.
Als u de dynamo weer aan de bedrading aan wilt sluiten, zorg er
dan voor dat de uiteinden van de twee-aderige lichtleidingskabel
ontdaan zijn van plastic. Steek deze vervolgens door de
stekkerpoten, en zorg er daarbij voor dat ze aan de andere kant
minstens zes millimeter uitsteken. U kunt de draadbundeltjes dan
mooi strak over de stekkerpoten terugvouwen.
Overigens: de twee rechter aansluitingen in de dynamo zijn voor
de lampaansluitingen. Deze zijn aangegeven met een + teken.
De twee linker aansluitingen zijn bedoeld voor de zwart/witte
massakabel.
Als de bedrading naar wens ligt, druk dan de stekker stevig in de
onderkant van het dynamohuis. Leg tot slot de lichtleidingskabel
aan de achterkant van de stekkerdoos netjes en strak in de
uitsparing en hersluit de stekkerdeksel (afb. 90 en 91).
Reparatie Gazelle Power Plus dynamo
Als uw ets voorzien is van een Gazelle Power Plus dynamo, dan
vindt u de aansluiting van de kabel onder aan de dynamo.
Als u deze kabel wilt verwijderen, wip dan de stekkers uit de
dynamo. U kunt hiervoor het beste een kleine schroevendraaier
gebruiken. Na het terugbuigen van de binnenkern draden kunt u
de kabel verwijderen (afb. 92).
Als u de kabel aan wilt sluiten, dan moet u ervoor zorgen
dat de uiteinden minstens negen millimeter van hun plastic
beschermlaag zijn ontdaan. Is dat het geval, dan kunt u ze door de
stekkers steken. Druk daarna de draadjes terug over de stekkers en
druk deze onder in het dynamohuis. Let er overigens goed op dat
de zwarte draad in de juiste stekker zit met het + teken.
De Axa HR Traction dynamo is van een soortgelijk stekkersyteem
voorzien. Hierbij worden alle leidingen in één stekkerblokje
opgenomen (afb. 92).
Een aantal Gazelle-etsen is uitgerust met een Shimano
naafdynamo. Wanneer dit type dynamo een storing vertoond
is het noodzakelijk de Gazelle-dealer in te schakelen voor het
oplossen van het probleem.
87
90
omvouwen
omvouwen
91
S
S
S
bodemaanzichtbodemaanzicht
lamp-
aansluitingen
lamp-
aansluitingen
massa-
aansluitingen
massa-
aansluitingen
omvouwenomvouwen
6 mm
1
2
4
M
H
A
B
C
B
C
3
92
40
41
Kleine reparaties
Ketting spannen
Voordat u de ketting kunt spannen, dient u eerst een deel van
de kettingkast te verwijderen. Gazelle monteert diverse soorten
kettingkasten.
Wanneer uw ets is uitgerust met een Gazelle Linea II kettingkast
kunt u met een schroevendraaier (S) een lipje naar boven duwen
en de achterkap naar achteren schuiven (afb. 93). Nu kunt u bij
achteras om de moer (R) los te maken (afb. 94).
Bij de Gazelle Elite II kast kunt u het lipje aan de achterzijde van
de kast indrukken. Nu kunt u het kapje verwijderen en de asmoer
bereiken.
Wanneer uw ets is uitgerust met een Gazelle linea kettingkast
dient u met een schroevendraaier het eindkapje van het bovenste
lipje los te klikken (S in afb. 95). Daarna kunt u met de hand het
eindkapje losklikken bij de onderste lip. Hierna kunt u het kapje
naar achteren schuiven en de asmoer bereiken.
Bent u in het bezit van een 5 of 7 Sram Spectro versnellingsnaaf,
haal dan eerst de schakelunit van de as door schroef (S) los
te draaien (afb. 96). Draai vervolgens de asmoeren en de
remarmbeugel los. Met het aandraaien van de kettingspanners
spant u de ketting. De ketting heeft de juiste spanning als u deze
een klein beetje op en neer kunt bewegen.
Staat de ketting te strak, plaats dan het wiel iets naar voren.
Als uw ets is uitgerust met een Sram Spectro 3 versnellingsnaaf,
dan moet u na het spannen van de ketting de afstelling van de
naaf weer corrigeren. Hoe u dat kunt doen, leest u in het hoofdstuk
“Onderhoud en controle, op pagina 27.
Als de ketting op de juiste spanning is gebracht, hoeft u alleen nog
maar de beide asmoeren en de remarmbeugel weer goed aan te
draaien. Let er daarbij op dat het wiel volkomen recht staat en één
lijn vormt met het voorwiel. Dat is het geval als de ruimte tussen
het wiel en de achtervork aan beide zijden gelijk is.
Wanneer uw ets is uitgerust met een Gazelle Two line kettingkast
kunt u het eindkapje demonteren met behulp van een
schroevendraaier (afb. 97). Trek aan de onderzijde het kapje met
de hand verder los en schuif het kapje naar achteren.
Ketting vervangen
Als uw ketting versleten is en dus vervangen moet worden, koop
er dan altijd een van hetzelfde merk en type. Doet u dat niet, dan
krijgt u onherroepelijk problemen met uw derailleur versnelling.
Pedalen vervangen
U kunt uw ets desgewenst met een steeksleutel eenvoudig van
andere pedalen voorzien. De pedalen moeten wel aan de goede
kant worden gemonteerd. Daarom zijn ze gemerkt met L en R.
Als u de pedalen goed plaatst, draait u ze in de richting van het
voorwiel vast en in de richting van het achterwiel los (afb. 98).
93
94
96
97
98
95
R
S
S
S
vast
los
42
43
En wat u verder moet weten
Veilig etsen
Uw veiligheid staat bij ons voorop. Onze etsen zijn dan ook zo
ontworpen dat u onbezorgd op pad kunt. In het belang van uw
veiligheid willen we u nog wat tips meegeven.
Kinderzitjes
Voor het veilig vervoeren van kinderen op de ets is het van
belang dat u gebruik maakt van goedgekeurde kinderzitjes
en maatregelen neemt om te voorkomen dat het kind met de
voeten tussen de spaken of met de vingers tussen de zadelveren
kan komen. Bij het vervoeren van twee kinderen op de ets loopt
u het risico dat u uit balans raakt in onverwachte situaties en
daardoor ten val komt. Wanneer u met twee kinderen op stap
wilt gaan is het veiliger de Gazelle Kidkar aan te schaen (afb. 99).
Koop geen kinderzitje dat rechtstreeks aan de stuurbocht
bevestigd moet worden. Uw Gazelle-dealer beschikt over veilige
alternatieven die aan het frame of op de stuurpen bevestigd
worden (afb. 100). Zet in elk geval nooit een kinderzitje vast
op een aluminium stuur. Deze onderdelen zijn gevoelig voor
beschadigingen. Bij teveel gewicht kunnen ze plotseling breken.
Kinderzitjes mogen niet op een aluminium drager gemonteerd
worden.
Aluminium frames, vorken en onderdelen
Als uw ets is gevallen en uw aluminium frame of een ander
aluminium onderdeel is daarbij vervormd, mag u deze nooit in
de originele vorm terugbuigen. Het materiaal kan onzichtbaar al
zo beschadigd zijn, dat het risico te groot wordt dat het alsnog
op enig moment breekt. Zorg er bij montage van accessoires
voor dat er altijd zacht materiaal tussen het accessoire en het alu-
minium zit om dit te beschermen tegen beschadiging door diepe
krassen. Diepe krassen kunnen bij aluminium leiden tot breuk.
Boodschappen
Boodschappen en dergelijke kunt u het beste in tassen of manden
aan of op de bagagedrager vervoeren. De Gazelle-dealer beschikt
over een reeks fraaie en degelijke Gazelle-etstassen (afb. 101).
Eén van de meest voorkomende oorzaken van ongelukken met
etsen is het hangen van tassen aan het stuur. Voorkom dit
gevaar en hang nooit een tas aan uw stuur! Wanneer u meer
boodschappen wilt vervoeren dan er in de tassen past, raden we u
aan de Gazelle “Combi Car” bagage kar aan te schaen (afb. 102).
Raceetsen
Gazelle-raceetsen zijn gebouwd om aan wedstrijden deel te
nemen. Bij ander gebruik of bij het aanbrengen van accessoires en
extra onderdelen zoals verlichting, geldt dat deze moeten voldoen
aan de wettelijke eisen. Draag altijd een helm.
Mountainbikes
Wanneer u gaat o-road etsen is de dichtstbijzijnde hulp vaak
ver weg. Wij raden u aan om nooit helemaal alleen in afgelegen
gebieden te gaan mountainbiken en altijd een mobiele telefoon
mee te nemen. Ook is het verstandig spullen mee te nemen om
banden te kunnen plakken of losgetrilde bouten weer vast te
zetten. Draag altijd een helm.
Originele Gazelle accessoires en onderdelen
De Gazelle-dealer beschikt over een omvangrijk assortiment
originele Gazelle accessoires en onderdelen. Enkele voorbeelden
zijn de Gazelle hogedruketspomp, regenkleding en etsmanden
(afb. 103 en104).
Diefstalpreventie
Uw nieuwe Gazelle-ets is natuurlijk een aantrekkelijk object
voor dieven. Gelukkig zijn er tal van manieren om u tegen hen te
beschermen. Daar leest u in dit hoofdstuk alles over.
Anti-diefstal chip
Vrijwel alle Gazelle-etsen worden geleverd met een ART
goedgekeurd AXA-veiligheidsslot (afb. 105). Dit zeer degelijke
slot is voorzien van een chip. Deze bevat een nummer dat net
zo uniek is als uw framenummer. Het sleutelnummer staat op de
aankoopnota die u van de Gazelle-dealer hebt gekregen. Bij verlies
van de sleutel kan deze nageleverd worden via uw dealer.
Noteer deze nummers ook op pagina 2 van dit boekje. Mocht uw
ets dan onverhoopt worden gestolen, dan wordt het voor de
politie een stuk eenvoudiger hem te traceren omdat Gazelle de
nummers heeft geregistreerd in een databank. Bovendien schrikt
de anti-diefstal chip etsendieven af.
99
100
102
101
Gebruik bij race- en
o-roadetsen altijd
een helm!
104
103
105
44
45
En wat u verder moet weten
De AXA SL7 en SL9 sloten zijn beveiligd tegen onbedoeld gebruik.
Als u de ets op slot wilt zetten dan moet u eerst het sleuteltje
naar rechts draaien. Pas dan kunt u de hendel naar beneden
drukken. Dat voorkomt dat bijvoorbeeld een achterop zittend kind
het slot per ongeluk tijdens het etsen vergrendelt. Het AXA SL9
slot heeft een extra stalen plaat aan de staande achtervork die erin
voorziet dat het slot – zelfs als het geforceerd is – alleen verwijderd
kan worden door het achterwiel te demonteren. Voor potentiele
dieven blijkt dit in de praktijk vaak te arbeidsintensief.
Kabelslot en Gazelle-insteekketting
Het is aan te raden om uw ets altijd aan het etsenrek of elders
aan de “vaste wereld” vast te zetten. Dat doet u het beste door de
kabel door het rek, het frame en het voorwiel te halen.
Is uw ets uitgerust met een AXA SL9 of een SL7 slot, dan zijn
er insteekkabels verkrijgbaar die in het Sl 7 of Sl 9 slot te klikken
zijn (afb. 106 en 107).
Mocht u een ander, of nog helemaal geen slot hebben, dan raden
wij u aan een los ART goedgekeurd kabelslot te kopen.
Uw Gazelle-dealer is vanzelfsprekend graag bereid u te helpen een
keuze te maken.
Fietsverzekering
Mocht uw ets ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch worden
ontvreemd, dan is het prettig als u een beroep kunt doen op
uw verzekeringsmaatschappij. Uw Gazelle-dealer kan u over de
mogelijkheden informeren.
Vervoer op de auto
Als u iets verder van huis van uw ets wilt genieten, dan kunt haar
met de auto vervoeren. Dat is altijd voor eigen risico, maar wilt u
dat veilig doen, vraag bij uw Gazelle-dealer dan naar een goede
etsdrager. Houdt u er overigens wel rekening mee dat er grote
krachten op uw ets worden uitgeoefend als u deze op de auto
vervoert. Controleer daarom altijd even of er geen onderdelen
vanaf kunnen waaien. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de etspomp,
bidons of aan etstassen. Ook bij aankomst is het raadzaam na
te gaan of er geen onderdelen los zijn gaan zitten of misschien
beschadigd zijn geraakt.
106
107
Wassenaarseweg 220
2596 EC Den Haag
Tel.: 070-3147147
www.anwb.nl
Balistraat 59
3531 PV Utrecht
Tel.: 030-2918171
www.etsersbond.nl
Postbus 423
1270 AK Huizen
Tel.: 035-5248800
Fax.: 035-5248899
www.3vo.nl
Landjuweel 11
3905 PE Veenendaal
Tel.: 0318-583100
www.ntfu.nl
Waalkade 107
6511 XR Nijmegen
Tel.: 024-3604970
Fax.: 024- 3607177
www.velorama.nl
Let er op dat de
automatische verlichting
is uitgeschakeld, zodat
deze tijdens de reis niet
kan gaan branden. Dat zou
uw medeweggebruikers
namelijk op een verkeerd
spoor kunnen zetten.
Enkele belangrijke adressen
Er zijn veel organisaties die etsers een warm hart toedragen.
Hieronder vindt u een aantal voorbeelden.
A.N.W.B.
De ANWB, vooral gericht op recreatief gebruik van de ets,
beschikt over een grote collectie etskaarten, routes en andere
literatuur over etsen.
De Fietsersbond
De Fietsersbond komt op voor de belangen van etsers die de ets
gebruiken voor woon- en/of werkverkeer, boodschappen, ets-
voorzieningen bij stations enz.
3VO (De verenigde veiligheidsorganisaties)
3VO speelt een belangrijke rol in het werken aan veiliger verkeer in
Nederland, zeker ook voor etsers.
Nederlandse Toer Fiets Unie N.T.F.U.
De Nederlandse Toer Fiets Unie (NTFU) is dé overkoepelende
organisatie van toeretsverenigingen in Nederland. Deze
organisaties leggen zich vooral toe op het sportieve gebruik van de
ets.
Fietsmuseum Velorama
Hét etsmuseum van Nederland!
46
47
En wat u verder moet weten
Garantiebewijs
Frame en voorvork
Bij normale behandeling, gebruik en onderhoud van de
ets, geeft Gazelle 10 jaar garantie tegen materiaal- en
constructiefouten op het frame en vaste voorvork. Deze
garantieperiode geldt ook voor aluminium frames! Voor
verende voorvorken (door Gazelle gemonteerd) geldt een
garantieperiode van 5 jaar.
Lakwerk van frame en voorvork
Mits normaal onderhouden en behandeld zonder beschadiging
5 jaar garantie tegen roestvorming van binnenuit.
Overige lak- en chroomdelen
Mits normaal onderhouden, gebruikt en behandeld 2 jaar
garantie tegen roestvorming.
Onderdelen
Bij normale behandeling, gebruik en onderhoud 2 jaar garantie
tegen materiaal- en constructiefouten. Slijtage valt buiten de
garantie.
Behandeling van klachten
Klachten worden behandeld door de Gazelle-dealer. Hij is in
eerste instantie gemachtigd om namens Gazelle te beoordelen
of er sprake is van garantie. Het betreende onderdeel wordt met
het garantiebewijs door de dealer opgestuurd aan Gazelle met
vermelding van de klacht. Eventuele dé- en montagekosten zijn
voor rekening van de eigenaar van de ets.
Algemeen
Onderdelen die onder boven genoemde garantie vallen – ter
beoordeling van de fabrikant – worden vervangen. Garantie
wordt uitsluitend verleend als bij vervanging originele of door de
fabrikant voorgeschreven onderdelen zijn gebruikt en geldt alleen
voor de eerste eigenaar. De garantie vervalt als de gebruiker niet
handelt conform de aanwijzingen en waarschuwingen in deze
gebruikershandleiding. Deze garantiebepalingen zijn niet van
toepassing bij deelname aan wedstrijden. Voor etsverhuur gelden
andere garantievoorwaarden. Naast deze garantiebepalingen
kan de koper de verkoper aanspreken op grond van rechten of
vorderingen die de wet hem toekent.
Koninklijke Gazelle N.V.
Postbus 1
6950 AA Dieren
www.gazelle.nl
Tenslotte
In dit boekje hebben we u uitgelegd hoe u zo lang mogelijk
plezier kunt hebben van uw nieuwe Gazelle-ets en hoe u het
onderhoud en eventuele kleine reparaties kunt verrichten.
Neem daarbij echter geen onnodige risicos. Als u één en ander
toch iets te technisch vindt of als u uw eigen vaardigheden niet
helemaal vertrouwt, ga dan naar uw Gazelle-dealer. Die heeft alle
deskundigheid in huis om uw ets in topconditie te houden.
48
49
Colofon
Vanzelfsprekend hebben wij dit boekje met grote
zorgvuldigheid samengesteld. Maar aansprakelijkheid
als gevolg van druk- en zetfouten is uitgesloten.
Uitgegeven & copyright:
Koninklijke Gazelle N.V.
zadel
zadelpenklem
staande achtervork
automatisch
achterlicht
velg
trapas
kettingscherm
ketting
geleidewieltje
achterderailleur
liggende achtervork
crank
pedaal
pomp
zadelpen
bovenbuis
zitbuis
slot
onderbuis
balhoofdstel
stuurpen handvat
koplamp
V-Brake
dynamo
voorvork
naaf
spatbord
stang
versnellings bediening
remhendels
bidon/bidonhouder
achter-
derailleur
cassette
(achtertand-
wielen)
Gazelle Medeo
zadel
zadelpenklem
zadeltas
staande achtervork
automatisch
achterlicht
spatbord
stang
velg
trapaskettingkast
crank
pedaal
pomp
verende
zadelpen
bovenbuis
zitbuis
slot
onderbuis
balhoofdstel
stuurpen
remhandgreep
handvat
koplamp
dynamo
verende
voorvork
rollerbrake
met
cooling disc
naaf
versnellings bediening
Gazelle Davos
Overzicht benaming onderdelen
Registreer uw Gazelle
en word lid van
‘Mijn Gazelle’!
Door uw ets te registreren op www.gazelle.nl,
kunnen we u via ‘Mijn Gazelle’ nog betere service
en garantie bieden. Vult u het formulier op
onze website volledig in en u wordt vervolgens
periodiek per e-mail op de hoogte gehouden
van de laatste etsnieuwtjes, aanbiedingen
en lopende acties. Alle ingezonden gegevens
worden strikt vertrouwelijk behandeld en niet
verstrekt aan derden.
50
51
Notities
9


Need help? Post your question in this forum.

Forumrules


Report abuse

Libble takes abuse of its services very seriously. We're committed to dealing with such abuse according to the laws in your country of residence. When you submit a report, we'll investigate it and take the appropriate action. We'll get back to you only if we require additional details or have more information to share.

Product:

For example, Anti-Semitic content, racist content, or material that could result in a violent physical act.

For example, a credit card number, a personal identification number, or an unlisted home address. Note that email addresses and full names are not considered private information.

Forumrules

To achieve meaningful questions, we apply the following rules:

Register

Register getting emails for Gazelle Diverse at:


You will receive an email to register for one or both of the options.


Get your user manual by e-mail

Enter your email address to receive the manual of Gazelle Diverse in the language / languages: Dutch as an attachment in your email.

The manual is 3,91 mb in size.

 

You will receive the manual in your email within minutes. If you have not received an email, then probably have entered the wrong email address or your mailbox is too full. In addition, it may be that your ISP may have a maximum size for emails to receive.

The manual is sent by email. Check your email

If you have not received an email with the manual within fifteen minutes, it may be that you have a entered a wrong email address or that your ISP has set a maximum size to receive email that is smaller than the size of the manual.

The email address you have provided is not correct.

Please check the email address and correct it.

Your question is posted on this page

Would you like to receive an email when new answers and questions are posted? Please enter your email address.



Info