- 34 -
3. Montaż – ustawienie – pozycja podstawowa:
Poluzuj śrubę ustalającą rektascensji poziomej (ryc. 14a,
X) i ustaw płytę przechylną (ryc. 15, B) w pozycji z grubsza
zgodnej z szerością geograficzną stanowiska obserwacyj-
nego, używając w tym celu skali na wsporniku płyty. Obróć
statyw w taki sposób, aby marka (N) skierowana była na
północ. Górna krawędź płyty przechylnej jest wtedy także
odwrócona w kierunku północnym (ryc. 14b), zaś drążek
regulacji szerokości geograficznej (ryc. 14a, Y) wskazuje
kierunek południowy.
4. Regulacja szerokości geograficznej:
Szerokość geograficzną stanowiska obserwacyjnego mo-
żesz ustalić przy pomocy mapy drogowej, atlasu lub znaleźć
w internecie. Niemcy leżą pomiędzy 54° (Flensbrg) i 48°
(Monachium) szerokości geograficznej.
Poluzuj śrubę ustalającą rektascensji poziomej (ryc. 14a, X)
i przechlaj płytę aż do chwili, gdy szerokość geograficzna
stanowiska będzie odpowiadać wartości na skali drążka re-
gulacji szerokości geograficznej (ryc. 14a, Y) – n.p. 51°.
5. Ustawienie końcowe
Obróć oś deklinacji (ryc. 15, C) wraz z uchwytem teleskopu
o 90°.
Wstaw tubus w uchwyt, zwróć uwagę, aby był prawodłowo
skierowany (patrz ryc. i oznaczenie) i dociągnij śrubę zaci-
skową. Okular teleskopu powinien być zwrócony w kierun-
ku ziemi, zaś objektyw – skierowany na Gwiazdę Polarną.
Zwolnij teraz kolejno zaciski drążka regulacji szerokości
geograficznej i osi deklinacji, aby ustawić Gwiazdę Polarną
dokładnie w centrum pola widzenia okularu.
Zamknij zaciski. Od tej chwili statywu nie można już poruszać
ani przesuwać, gdyż spowodowałoby to utratę ustawień. Po
wykonaniu tych czynności teleskop ustawiony jest prawidłowo.
Procedura ta jest konieczna, aby było możliwe naprowadze-
nie teleskopu na określone objekty na niebie.
6. Naprowadzanie i obserwacja
Przechyl teleskop główny (tubus) o 90° (ryc. 15, C).
Obróć teleskop o 180° w prawo lub w lewo, aby soczewka
objektywu była skierowana w niebo.
Dociągnij wszystkie zaciski (ryc. 13, Y + ryc. 15, A) na tyle
mocno, aby było możliwe naprowadzanie teleskopu przy po-
mocy wałków giętkich.
Ręczne uruchomienie osi godzinowej (osi RA) za pośred-
nictwem wału giętkiego (ryc. 15, D) powoduje kompensację
przesunięcia, związanego z ruchem obrotowym Ziemi. W
ten sposób objekt obserwowany pozostaje cały czas w polu
widzenia okularu.
Aby rozpocząć obserwację innego objektu, musisz poluzo-
wać zaciski (ryc. 13, Y + ryc. 15, A), zwrócić tubus w pożą-
danym kierunku i ponownie dociągnąć zaciski. Nastawienie
precyzyjne przeprowadzamy przy pomocy wałów giętkich
(ryc. 1, 14 + 15).
PODPOWIEDŹ!
Szerokość geograficzną Państwa stanowi-
ska obserwacji odnajdą Państwo w atlasie
zawsze na
prawym bądź lewym marginesie mapy. Infor-
macje otrzymają Państwo również w urzę-
dzie miasta, katastralnym lub w internecie:
tutaj np. na www.heavens-above.com. Tam
mogą Państwo jako „Anonymous user > Se-
lect“ wybrać Państwa kraj; Państwa dane zo-
staną wtedy wyświetlone.
i
NIEBEZPIECZEŃSTWO odniesienia
obrażeń!
Nigdy nie patrzeć przez urządzenie bez-
pośrednio w kierunku słońca. Istnieje
NIEBEZPIECZEŃSTWO UTRATY WZROKU!
7. Obsługa – szukacz:
Państwa teleskop jest teraz z grubsza ustawiony i nastawio-
ny.
Aby osiągnąć wygodną pozycję obserwacyjną, proszę od-
kręcić
ostrożnie śrubę umocowania tubusa (rys. 1, 8), tak aby mo-
gli Państwo skręcać tubus teleskopu. Proszę ustawić okular
i szukacz teleskopu w pozycji, z której mogą Państwo wy-
godnie prowadzić obserwację.
Precyzyjne ustawienie następuje za pomocą szukacza te-
leskopu.
Proszę spojrzeć przez szukacz i spróbować ustawić gwiaz-
dę polarną (rys. 16) w środku krzyża nitkowego szukacza.
(rys. 17) Przy dokładnym ustawieniu będą Państwu pomoc-
ne wał (rys. 15, D) osi godzinnej (rys. 15, F) oraz wał (rys.
15, E) osi deklinacyjnej.
NIEBEZPIECZEŃSTWO odniesienia
obrażeń!
Nigdy nie patrzeć przez urządzenie bez-
pośrednio w kierunku słońca. Istnieje
NIEBEZPIECZEŃSTWO UTRATY WZROKU!
8. Obsługa – obserwacja:
Po tym jak ustawili Państwo gwiazdę polarną w szukaczu,
będą Państwo mogli, spoglądając przez okular, rozpoznać
w teleskopie gwiazdę polarną.
W razie potrzeby mogą Państwo za pomocą giętkiego wału
podjąć dokładne ustawienie na gwiazdę, jak również usta-
wienie ostrości obrazu za pomocą pokrętła ustawienia ostro-
ści (rys. 15, F).
Oprócz tego mogą Państwo teraz poprzez wymianę oku-
laru (mniejsza ogniskowa) ustawić większe powiększenie.
Proszę zwrócić uwagę, że powiększenie gwiazd jest prawie
niezauważalne.
PODPOWIEDŹ!
Okulary są systemami soczewek zwróconymi
ku oczom. Poprzez okular zostaje odebrany
obraz w punkcie ogniskowym obiektywu, tzn.
zostaje ukazany i jeszcze raz powiększony.
Potrzebne są okulary z różnymi ogniskowy-
mi, aby osiągnąć różne powiększenia.
Proszę rozpoczynać każdą obserwację z
okularem o niskim powiększeniu (= wyższa
ogniskowa 20mm).
i
9. Obsługa – poszukiwanie gwiazd:
Na początku na pewno trudno przychodzi Państwu odnaleźć
się na gwiaździstym niebie, ponieważ gwiazdy i konstelacje
gwiazd znajdują się cały czas w ruchu i zmieniają swoją po-
zycję na niebie zależnie od pory roku, daty i godziny.
Wyjątkiem jest gwiazda polarna. Przez nią przechodzi
wyimaginowana przedłużona oś biegunowa ziemi. Jest
ona gwiazdą stałą i punktem wyjściowym wszystkich map
gwiazd. Na rysuku widzą Państwo niektóre znane konsta-
lacje gwiazd i ich układy, które są widoczne przez cały rok.
Układ ciał niebieskich jest jednakże zależny od daty i go-
dziny.
Jeżeli Państwo ustawili teleskop na jedną z tych gwiazd,
stwierdzą Państwo, że po krótkim czasie zniknie ona z pola
widzenia Państwa okularu. Aby wyrównać ten efekt, proszę
uruchomić giętki wał (rys. 15, D) osi rektascencji i Państwa
teleskop będzie podążał za pozornym torem lotu tej gwiazdy.
10. Obsługa – osprzęt:
Do teleskopu w wersji podstawowej dołączone są dwa oku-
lary (rys. 2, 18). Przez wymianę okularów określają Państwo
odpowiednie powiększenie teleskopu.